Maand 1
Wat een klein frummeltje hè, dat kindje van jullie. Die minuscule teentjes en vingertjes; je kunt er waarschijnlijk geen genoeg van krijgen. Nu je kindje eenmaal de veilige baarmoeder heeft verlaten, zal het zich even moeten aanpassen aan de buitenwereld. Zo kan je kindje nog behoorlijk schrikken van harde geluiden en zal het even moeten wennen aan al dat licht in die nieuwe omgeving. Deze eerste maand zal vooral in het teken staan van slapen en voeden. De hersenen van je kindje hebben ook nog veel rust nodig om verder goed te kunnen ontwikkelen. Het is daarom belangrijk dat je in deze maand zorgt voor veel rust en regelmaat voor je kindje. Dat betekent dat je het zoveel mogelijk laat slapen, behalve tijdens de voedingsuurtjes. Haal je kindje ook niet continu uit bed als er kraamvisite is, maar laat iedereen zachtjes even een kijkje nemen in het wiegje. Zo kan je baby lekker blijven slapen en creëer je een rustige en veilige omgeving in zijn eigen bedje.
Maand 2
Je kindje is alweer een maand oud. Waarschijnlijk is het al wat langer wakker overdag en kijkt het geïnteresseerd rond naar de nieuwe omgeving. De oogjes van je kindje zijn nog niet uitontwikkeld. Dat betekent dat het de wereld in contrasten ziet. Vooral het contact door aanraking vindt je kindje heel erg prettig. Ben je al getrakteerd op een eerste lachje? Heerlijk hè, om te zien hoe je kindje geniet van jouw aanwezigheid. Het maagje en de darmpjes van je kindje zijn inmiddels wat meer gewend aan voeding. Het boeren, verslikken en spugen wordt daardoor al minder. Ook het slaapritme neemt wat vastere vormen aan. Door hem ’s nachts consequent terug te leggen in zijn bedje, begrijpt je kindje dat hij overdag wat langer wakker mag zijn, en dat het ’s nachts moet slapen. Natuurlijk is het nog te vroeg om te verwachten dat je kindje doorslaapt. Maar je zult zien dat dit ritme er steeds meer inkomt. Fijn idee voor jou, na al die slapeloze nachten.
Maand 3
Nu je kindje alweer de derde maand van zijn leventje is ingegaan, zal de interesse voor de omgeving toenemen. Omdat de oogjes van je kindje steeds beter worden, kan het steeds meer bewegingen en voorwerpen zien. Je kindje ziet nu ook kleur. Leg maar eens wat felgekleurde blokjes in de box. Dat zal je kindje prachtig vinden. Vanaf nu zal je kindje steeds meer geluidjes maken. Met deze schattige geluidjes zal het proberen contact met jou te maken. Leg het maar eens lekker op je schoot en praat rustig tegen je kindje. Je kindje zal het prachtig vinden en op zijn of haar manier reageren.
Ook het lichaampje van je kindje wordt steeds sterker. Zo kan je kindje zijn of haar nekje steeds meer optillen en rondkijken. Daarnaast ontdekt het ook zijn handjes. Hij bekijkt ze, en zal de eerste pogingen wagen om iets te pakken. Leg maar eens wat zachte knuffels of doekjes in de box. Daar kan het lekker mee oefenen. Omdat de groei van je kindje zowel lichamelijk als mentaal erg snel gaat, kan het zijn dat je kindje af en toe huilerig is. En dat is niet zo gek. Het krijgt zoveel nieuwe dingen te verwerken, dat dit wel eens overweldigend voor je kindje kan zijn. Wanneer je kindje huilt, zorg dan voor een veilig en vertrouwd plekje waar het even tot rust kan komen. Vaak is zo’n plekje liggend tegen jouw borst of gewoon in zijn eigen bedje.
Maand 4
Nu je kindje drie maanden is, zijn de eerste opstartprobleempjes waarschijnlijk helemaal voorbij. De darmpjes werken goed, en ook de bewegingen van je kindje worden steeds vloeiender. Je kruimeltje zal zich steeds meer bewust worden van de mensen om hem heen. Zo zal het langzaam beseffen dat zijn gedrag (huilen, lachen, kraaien) een reactie van anderen oproept. In de loop van de maanden zal het dat steeds meer uitproberen. En dat is ook nodig, want op die manier leert je kindje steeds meer over zichzelf en zijn omgeving. Als het goed is, zijn de slapeloze nachten nu verleden tijd. Je kindje heeft zijn ritme goed te pakken en zal voornamelijk ’s nachts slapen. Het is nu zo groot dat het ook geen voeding meer nodig heeft in de nacht. Probeert je kindje al te grijpen naar zijn voetjes en tuurt het vaak naar zijn eigen kleine handjes? Dan ontwikkelt je kindje heel erg goed.
Maand 5
Nu je kindje de vier maanden is gepasseerd, zal het aantal slaapjes langzaam afnemen. Als het goed is, slaapt je kindje zo’n twee tot drie keer per dag. De lengte van deze slaapjes hangt af van de behoefte van je kindje. De gemiddelde slaapbehoefte van een kind op deze leeftijd is zo’n veertien tot vijftien uur slaap. Dat betekent dat je kindje bij een goede nacht, overdag zo’n 1,5 uur wakker kan zijn tussen zijn slaapjes. Tijdens deze ‘wakker-momentjes’ zal je kindje druk in de weer zijn. De spiertjes in zijn lichaampje hebben zich inmiddels zover ontwikkelt dat het klaar is om om te rollen. Ook zal het steeds meer oefenen om zijn nekje in de lucht te houden. Vanaf deze periode gaat je kindje steeds meer reageren op je stem. Het luistert naar je woorden, waardoor de eerste stap in de taalontwikkeling is gezet. Je stimuleert zijn taalontwikkeling door veel met hem te babbelen. Je kindje kan nu ook onderscheid maken tussen jou en een vreemde. Dit kan soms voor onverwachte huilpartijen zorgen, omdat een vreemde door jouw kindje nog als ‘eng’ wordt ervaren.
Maand 6
Je kindje is nu een half jaar. Het is bijna niet meer voor te stellen dat het zo kort geleden nog zo klein en hulpeloos in zijn wiegje lag. Inmiddels kan je kindje waarschijnlijk al rollen en misschien zelfs al wel buikschuiven. Daarmee is de leefwereld van je kindje een stuk groter geworden. Het is zich steeds meer bewust van zijn omgeving. Nu je kindje zo ondernemend wordt, is het belangrijk om je huis zo veilig mogelijk in te richten. Zorg voor een kindvriendelijke omgeving, waar gevaarlijke snoeren, stopcontacten en chemische middelen op een slimme manier zijn weggewerkt.
Nu je kindje steeds groter wordt, is het logisch dat het niet meer genoeg heeft aan alleen borstvoeding. Het is daarom tijd voor het eerste hapje. Begin met wat zachte groente of fruit. Je kunt ervoor kiezen om het te pureren, of om het te geven via de Rapley-methode. Met deze methode geef je je kindje een stuk (zacht) fruit in de hand en laat hem het zelf ontdekken. Deze methode is erg goed voor de smaakontwikkeling en voor de ontwikkeling van de mondspieren.
Maand 7
Weer een mijlpaal bereikt! Je kindje leert vanaf nu steeds beter kruipen. Omdat zijn spiertjes nog niet sterk genoeg zijn om zich op handen en voeten voort te bewegen, zal het beginnen met tijgeren. Op zijn buik liggend zal het met armpjes en knietjes heen en weer gaan maaien, om vooruit te komen. Als je je kindje neerzet, zal het waarschijnlijk al goed rechtop kunnen zitten. Je kunt je kindje dus met een gerust hart in de kinderstoel zetten. Let wel op dat je hem goed vastzet, en dat de rugsteun stevig genoeg is. Je moet nog wel even wachten met het fietsstoeltje. Tijdens het fietsen hobbelt je kindje nog te hard, en daar is zijn rugje nog niet stevig genoeg voor.
Heb je zijn eerste tandje trouwens al gespot? Kijk maar eens goed in het mondje van je kindje. Je zult dat eerste tandje al zien zitten. Sommige kindjes hebben de ondertandjes overigens al. Dit is bij ieder kindje verschillend. Wanneer een tandje doorkomt, kan je kindje hier overigens behoorlijk last hebben. Ze zijn dan vaak wat huilerig en ook de ontlasting kan wat dunner zijn. Meestal helpt Dentinox je kindje goed tegen de pijn van doorkomende tandjes. Het verzacht de pijn en zorgt ervoor dat je kindje minder last heeft van de doorkomende tandjes. Je kunt Dentinox gewoon bij Kruitvat kopen.
Maand 8
Heb je al traphekjes aangeschaft? Zo niet, dan is het nu hoog tijd om dat te doen. Je kindje wordt namelijk met de dag ondernemender en komt steeds makkelijker en sneller vooruit. Dat betekent dat het snel uit je zicht verdwenen is. Vaak is de trap een prachtige methode voor je kindje om zijn motoriek te oefenen. Het is echter wel gevaarlijk. Voorkom daarom dat je je kindje halverwege de trap aantreft, terwijl jij nog beneden staat.
Wijst je kindje al naar de dingen om hem heen? In deze periode leert je kindje wijzen naar wat hem interesseert. Een nieuwe methode om jou te betrekken in zijn leefwereld. Als je kindje wijst naar een voorwerp, kun je het voorwerp benoemen. Zo koppel je aan elk voorwerp een eigen woord. Je kindje zal dit opslaan in zijn hersentjes, en dit ook gaan koppelen.
Kruipen zal inmiddels steeds beter gaan. Misschien probeert je kindje zelfs al te gaan staan. Stimuleer je kindje door speelgoed op wat hogere plekjes te leggen. Wie weet probeert je dreumes het speelgoed te pakken en trekt het zichzelf daar spontaan bij op. Doordat je kindje nu zo snel ontwikkelt, moet het vaak veel verwerken ’s nachts. Dit betekent dat je baby soms erg onrustig slaapt en veel droomt. Maak je hierover niet te veel zorgen. Het hoort gewoon bij de fase waarin je kindje zich nu bevindt.
Maand 9
Hoe gaat het trouwens met de voeding van je kindje? Eet je kindje ’s avonds al een beetje met de pot mee? Dit is zeker aan te raden wanneer je er een gezond en gevarieerd voedingspatroon op nahoudt. Natuurlijk is het helemaal niet erg als je je kindje af en toe een potje geeft, maar probeer het zoveel mogelijk met jullie mee te laten eten. Zo leert je kindje al op jonge leeftijd te wennen aan al die verschillende smaken en structuren. Bovendien is wat grover gemalen eten goed voor zijn spraakontwikkeling en de ontwikkeling van zijn mondspieren.
Je kindje is nu erg bewegelijk. Even lekker op schoot kroelen is er bijna niet meer bij. Het wil de wereld zo snel mogelijk ontdekken. Al dit ontdekken is goed voor zijn motorische ontwikkeling. Door het bewegen van zijn spiertjes, wordt je kindje sterk genoeg om straks te lopen en te rennen. Voor jou is het waarschijnlijk een intensieve periode. Je moet je kindje constant in de gaten houden en hebt misschien het gevoel dat je de hele dag achter je kindje aanrent. Zorg daarom dat je de box nog even in de kamer houdt. Plan een vast moment waarop je kindje in de box gaat. Zo heb jij af en toe een momentje om even iets anders te doen.
Maand 10
Hoorde je dat? Zei je kindje nou ‘mama’? Dat zou heel goed kunnen. Tijdens deze fase zal je kindje je steeds meer na proberen te praten. Praat zoveel mogelijk tegen je kleine dreumes om zijn woordenschat te vergroten. Ook voorlezen is erg goed voor de taalontwikkeling van je kindje. Ben je trouwens al op de fiets geweest met je kindje? Vanaf nu zijn zijn spiertjes sterk genoeg om wat langer rechtop te zitten. Je kunt hem dus met een gerust hart meenemen op de fiets.
Je dreumes kan in deze periode wat last krijgen van verlatingsangst. Dit heeft te maken met het hechtingsproces. Vanaf de geboorte krijgt je kind langzaam een band met de personen in zijn omgeving. Bij deze personen voelt het zich veilig en vertrouwt. Je kindje heeft zich inmiddels gehecht aan ongeveer twee personen. Dit zijn vaak jij en je partner. Andere mensen zijn dus nog een beetje eng en vreemd voor je kindje. Het zal daarom gaan huilen als jij uit de buurt bent. Een heel normale stap in zijn ontwikkeling.
Wordt jouw kindje ook zo’n boefje? Het kijkt je misschien ondeugend aan als het bijvoorbeeld stiekem aan de tv zit. Je kindje leert nu dat zijn gedrag een reactie van jou oproept. Door continu te herhalen leert het dat bij een bepaalde actie een vaste reactie hoort. Hiermee leert het wat wel en niet mag.
Maand 11
Hoewel jij je kindje misschien nog graag wil helpen met veel dingen, wil je kindje nu steeds meer zelf doen. Zelf drinken, zelf spelen en zelf schoentjes aandoen. Vanaf deze tijd laat je kindje steeds meer zijn eigen ‘ik’ zien. En dat kan soms voor flinke confrontaties met jou zorgen. Je zult merken dat je kleintje steeds meer moet leren wat wel en niet kan, en wat jouw regels en grenzen zijn. Hierdoor leert het zich te gedragen ‘zoals het hoort’. Kortom, het opvoeden begint nu echt.
Inmiddels begrijpt je kindje dat als het jou niet ziet, je er wel gewoon kan zijn. Verstoppertje spelen is daarom helemaal favoriet. Vind je het opvoeden soms best lastig of ben je gewoon benieuwd naar de fasen in de ontwikkeling van je kindje? Met vragen kan je terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. Zij geven informatie en advies over de gezondheid, het opgroeien en opvoeden van je kind. Erg fijn en ondersteunend voor jou als opvoeder.
Maand 12
Hoera! Je dreumes wordt deze maand al één jaar. Tijd voor een feestje! Je kindje heeft zich het laatste jaar ontwikkeld van een klein, afhankelijk baby’tje naar een dreumes met een eigen willetje. Het is dol op het ontdekken van zijn eigen omgeving. Vooral bakjes en dozen hebben zijn interesse. Het kan uren bezig zijn om spulletjes in en uit een bakje te doen of het dekseltje erop te frummelen. Zo ontwikkelt het langzaam ook zijn fijne motoriek. Is het je al opgevallen dat je kindje wat minder babbelt? Nu het zijn omgeving aan het ontdekken is, heeft het daar ook minder tijd voor. Blijf maar lekker tegen hem praten, want ook al is hij nu meer geïnteresseerd in het rondstruinen door de kamer, hij hoort precies wat je zegt. Nu de wereld van je kindje wat groter wordt, zal het ook bepaalde plekken in huis herkennen. Wanneer je hem vraagt waar zijn schoentjes liggen, zal het feilloos de plek aanwijzen waar je ze kunt vinden. Je kunt nu ook beginnen met een simpele en duidelijke opdracht. Zoals: pak je schoentjes maar. Als het goed is, zal je kindje direct naar de gang kruipen om zijn schoentjes te pakken.
Vanaf zijn eerste jaar zal ook het voedingspatroon van je kindje veranderen. Zijn lichaampje is er helemaal klaar voor om van borstvoeding over te gaan op gewone melk. Daarnaast kan het al volledig met de pot mee-eten. Maak daar goed gebruik van, want op die manier zal je kindje het beste kennismaken met alle smaken en structuren die er zijn.