Baby en kind

Kinderziektes

Kinderziektes
Kinderziektes
Als je een kindje hebt, wil je het natuurlijk goed beschermen. Je zorgt voor gezond voedsel, fijne kleding en een veilig plekje om te wonen. Maar er zijn dingen die je kindje nu eenmaal moet doorstaan tijdens het opgroeien; de kinderziektes. Deze kinderziektes zijn vaak vervelend, maar helpen vaak wel het afweersysteem van je kleintje te versterken.

Er zijn verschillende bekende kinderziektes, die elk kindje kan krijgen. Een aantal bekende ziekten zijn waterpokken, rode hond, roodvonk, krentenbaard, pseudokroep of de vijfde en de zesde ziekte.

Virus of bacterie?

Wanneer je kindje ziek is, wordt dit vaak veroorzaakt door een virus; een klein micro-organisme dat het lichaam van je kindje binnendringt en zich daar snel verspreidt. Een virus is vaak besmettelijk; dat betekent dat het makkelijk overdraagbaar is. Er zijn echter ook kinderziektes die veroorzaakt worden door een bacterie. Je kunt hierbij denken aan kinkhoest of roodvonk. Het grootste verschil tussen een virus en een bacterie is de behandeling of bestrijding ervan. Tegen een virus kun je vaak weinig doen; het gaat in de regel vanzelf over. Alleen een zeer hardnekkig virus kan leiden tot een ziekenhuisopname. Een bacterie is vaak goed te bestrijden met antibiotica.

Waterpokken

Een van de meest bekende kinderziektes zijn de waterpokken. Waterpokken worden veroorzaakt door het aricella zoster virus. Dit virus verspreidt zich vooral door de kleine druppeltjes in de lucht die worden veroorzaakt door hoesten of niezen. Als jouw kindje die druppeltjes inademt, kan het besmet worden. Vaak duurt het dan nog twee weken voordat de echte ziektesymptomen verschijnen. We noemen de tijd tussen de besmetting en de ziekteverschijnselen, de incubatietijd.

Vaak is je kindje in het begin wat verkouden en hangerig. Na een paar dagen verschijnen er kleine vlekjes op het lichaam, die zich langzaam vullen met vocht. Deze blaasjes kunnen ontzettend gaan jeuken. Je kindje heeft hier dan ook flink last van. Je kunt de jeuk het best bestrijden met ouderwets mentholpoeder. Dit is verkrijgbaar bij de drogisterij. Na een paar dagen gaan de blaasjes open en komt er een korstje op. Na tien dagen zijn ook de korstjes meestal verdwenen. Van één tot twee dagen voordat de blaasjes verschijnen tot het moment dat de blaasjes verdwenen zijn, is je kindje besmettelijk. Hou je kindje dan ook even uit de buurt van andere kindjes. Na die tijd kan het gerust weer met andere kindjes spelen.

Complicaties bij waterpokken

Heel soms kunnen waterpokken complicaties veroorzaken. Zo kan het waterpokkenvirus tijdens de zwangerschap schade toebrengen aan het ongeboren kindje. Daarnaast zijn kinderen met een verzwakt afweersysteem extra kwetsbaar. Zij kunnen hersenvliesontsteking of longontsteking oplopen door dit relatief onschuldige virus. Gelukkig komen deze complicaties zelden voor.

Rode hond

Rode hond wordt veroorzaakt door het rubellavirus. Dit virus wordt overgedragen bij hoesten en praten en via handen, bestek, speelgoed en deurknoppen bijvoorbeeld. Sommige mensen hebben geen last van ziekteverschijnselen. Maar over het algemeen begint rode hond vaak met een simpele verkoudheid. De klieren achter de oren en in de hals kunnen wat opgezet zijn en de temperatuur van je kindje is soms iets verhoogd. Daarna krijgt je kindje een vlekkerige, rozerode huiduitslag, die begint in het gezicht en snel uitbreidt naar het bovenlijf, de armen en de benen. De uitslag verdwijnt over het algemeen na enkele dagen. De klieren kunnen soms nog enkele weken gezwollen blijven.

Besmetting

De incubatietijd voor rode hond is gemiddeld 14 tot 16 dagen. De ziekte is besmettelijk van 10 dagen voor het begin van de huiduitslag tot 1 week erna. Wees in die tijd extra voorzichtig als jij of iemand in je omgeving zwanger is. Wanneer je namelijk in de eerste drie maanden van je zwangerschap besmet raakt met rodehond, is er een grote kans op aangeboren afwijkingen bij het ongeboren kindje.

Roodvonk

Roodvonk wordt veroorzaakt door de bacterie streptokok. De ziekte begint vaak met keelpijn, opgezette klieren, koorts en huiduitslag. Deze uitslag verspreidt zich langzaam over het hele lichaam. Ook wordt de tong van je kindje rood, dik en bobbelig. Wanneer de ziekteverschijnselen erg hevig worden, kan je kindje behandeld worden met antibiotica. Dit medicijn bestrijdt de bacterie direct, waardoor je kindje relatief snel van de klachten af is.

Besmetting

Roodvonk komt vooral voor bij kinderen vanaf 3 jaar. Roodvonk is niet erg besmettelijk. De bacterie wordt vooral overgedragen door druppeltjes in de lucht. Mensen die de roodvonkbacterie bij zich dragen, kunnen de ziekte overdragen terwijl ze zelf alleen keelpijn hebben of zelfs niet ziek zijn.

Bestrijding

Wanneer je kindje roodvonk heeft, moet je vooral zorgen voor voldoende drinken en genoeg rust. Wanneer je kindje zich goed genoeg voelt, mag het gewoon lekker naar buiten. Hou vooral in de gaten of je kindje niet suf wordt. Wanneer je kindje toch suf wordt, of niet meer wil drinken, is het verstandig een huisarts in te schakelen. Wanneer je kindje erg veel last heeft van roodvonk, kan de dokter een antibioticakuur voorschrijven. Vaak verdwijnen de symptomen al binnen enkele dagen.

Krentenbaard

Krentenbaard wordt ook wel impetigo genoemd. Het is een besmettelijke infectie van de huid. Meestal komt krentenbaard rond de mond en op de kin voor. Krentenbaard wordt veroorzaakt door de bacterie stafylokok. Heel veel mensen dragen deze bacterie bij zich, zonder dat ze symptomen van een krentenbaard krijgen. Vooral kinderen van wie de weerstand (tijdelijk) verminderd is, zijn gevoelig voor de bacterie.

Een krentenbaard begint meestal bij een klein plekje in de huid, dat al beschadigd is. De bacterie nestelt zich in dat kwetsbare plekje, waardoor het gaat infecteren. Dit zie je doordat er een klein pusachtig pukkeltje op verschijnt. Als er meerdere ontstoken plekjes zijn, lijkt het alsof er krentjes op de kin van je kindje verschijnen. Vandaar de naam krentenbaard. Krentenbaard is besmettelijk totdat de wondjes indrogen en genezen.

Besmetting

Wanneer je kindje last heeft van een krentenbaard is een goede hygiëne van groot belang. Zorg dat je kindje zo min mogelijk aan de wondjes zit. Wanneer je kindje nog te klein is om dat te begrijpen, kun je kleine sokjes om de handjes van je kindje doen. Zo voorkom je dat het de wondjes openkrabt of de bacterie overdraagt via de handjes. Zorg verder dat je kindje regelmatig zijn of haar handjes wast. Dit voorkomt verdere verspreiding van de bacterie. Was je kindje minstens eenmaal per dag met zeep. Zorg er hierbij wel voor dat het huidje niet uitdroogt, dus smeer het daarna goed in met zachte bodylotion of sudocrème. Je kindje mag overigens gewoon naar het kinderdagverblijf of naar school.

Bestrijding

Om de krentenbaard te genezen, kun je je kindje drie keer per dag insmeren met een speciale antibioticacrème (fusidinezuurcrème). Dit zorgt voor een snellere genezing. Daarnaast zorgt dit ervoor dat de wondjes minder lang besmettelijk zijn. Zelden komt het voor dat een kindje ook koorts krijgt van de krentenbaard. In dat geval zal de dokter kleine antibioticatabletjes voorschrijven. Maak je overigens niet te veel zorgen; een krentenbaard geneest meestal binnen een tot drie weken, en laat geen littekens achter.

Pseudokroep

Pseudokroep (laryngitis subglottica) wordt in de volksmond ook wel blafhoes of hondenhoest genoemd. Deze kinderziekte wordt veroorzaakt door een virale ontsteking van de bovenste luchtwegen. Hierdoor zwellen de luchtwegen op, wat de benauwdheid, de blafhoest en een gierende ademhaling veroorzaakt. Een kindje met pseudokroep wordt ’s nachts vaak benauwd wakker. Soms haalt het adem met een gierend geluid. Je kunt hier enorm van schrikken. Vaak komt pseudokroep in aanvallen.

Bestrijding

Wanneer je kindje een aanval heeft, is het belangrijk dat je rustig blijft. Je kindje zal niet stikken. Vaak helpt het om te stomen. Ga in de badkamer zitten, met afgesloten deur en zet de douchekraan op heet. De stoom kan de zwelling van het slijmvlies wat verminderen en de hoestprikkel laten afnemen, waardoor de benauwdheid wat minder kan worden. Na een minuut of tien zal je kind weer wat lucht krijgen. Gelukkig duurt een infectie met pseudokroep slechts twee tot drie dagen. Laat je kindje tot die tijd zo veel mogelijk overeind slapen. Hiermee beperk je de benauwdheid. Pseudokroep komt voornamelijk voor bij jonge kinderen van 6 maanden tot 5 jaar.

Vijfde ziekte

De vijfde ziekte wordt ook wel de ‘vlekjesziekte’ genoemd. De ziekte veroorzaakt kleine rode vlekjes op de hele huid, die zich uitbreiden tot grote, rode vlekken. Je kindje kan daarbij wat koorts of jeuk hebben, maar het voelt zich over het algemeen niet ziek. Na ongeveer tien dagen is de uitslag helemaal verdwenen. De vlekjes kunnen daarna soms tijdelijk terugkomen bij warmte, kou of inspanning.

Besmetting

De vijfde ziekte is slechts licht besmettelijk, via druppeltjes in de lucht. De incubatietijd bedraagt ongeveer twee weken. Je kindje kan de ziekte overdragen op een ander kindje in de week voordat de vlekjes verschijnen. Thuis houden heeft dus geen zin, omdat je vaak nog niet weet dat je kindje de ziekte bij zich draagt.

Bestrijding

Er bestaat geen medicatie tegen de vijfde ziekte. Als je kindje erge last heeft van de vlekjes, kun je de jeuk tegengaan met wat mentholpoeder. Heeft je kindje koorts? Geef het dan eventueel een paracetamolletje.

Zesde ziekte

De zesde ziekte, oftewel roseola, wordt veroorzaakt door een virusinfectie. Deze infectie komt voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar. De ziekte begint vaak met hoge koorts. Je kindje is daarbij moe en hangerig. Pas als de koorts zakt, na een dag of drie, ontstaan kleine rode vlekjes op het gezichtje en op de romp van je kindje. Deze uitslag jeukt verder niet en is ook niet pijnlijk. Verder zijn de lymfeklieren in de hals ook gezwollen. De meeste kinderen genezen spontaan binnen enkele dagen.

Bof

De bof wordt veroorzaakt door het zogenaamde paramyxovirus. Dit virus is zeer besmettelijk. Bij de bof raakt de grote speekselklier ontstoken. Deze klier zit onderhuids in de wang, voor en onder het oor. Hierdoor ontstaat de kenmerkende dikke wang. De ontstoken speekselklier zorgt voor flinke pijn bij het slikken, kauwen en openen van de mond. Vaak heeft je kindje ook koorts wanneer het de bof heeft. Een op de drie kinderen die besmet raakt, krijgt helemaal geen ziekteverschijnselen.

Besmetting

Je kindje is al besmettelijk voordat de eerste symptomen zich aandienen. Hierdoor is het onmogelijk om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Over het algemeen is de bof een onschuldige kinderziekte. Toch zijn er enkele gevallen bekend waarbij de bof heeft geleid tot ernstige complicaties, zoals hersenvliesontsteking, ontsteking van eileider of testikel, blindheid of doofheid. Een ontsteking aan de eileider of testikel kan weer leiden tot onvruchtbaarheid. Dit is ook de reden dat de Nederlandse overheid heeft besloten de bof op te nemen in het basis vaccinatieschema.

Bestrijding

Wanneer je kindje de bof heeft, is het belangrijk dat het voldoende drinkt. Hierdoor raakt je kindje niet uitgedroogd. Verder is rust erg belangrijk. Er zijn geen medicijnen tegen de bof. Laat je kindje goed uitzieken. Krijgt het te veel last van pijn of koorts, dan kun je hem of haar een paracetamolletje geven.

Inenten

Er zijn een aantal kinderziektes waarvan we liever niet willen dat je kindje daaraan blootgesteld wordt, omdat dat gevaarlijk voor je kleintje of voor zijn directe omgeving kan zijn. Voor deze ziekten wordt je kindje daarom bij voorbaat al ingeënt. Je kunt hierbij denken aan mazelen, de bof, rode hond. Toch komt het regelmatig voor dat een kindje een van deze ziekten alsnog krijgt, al is het in milde vorm. Lees voor meer informatie ons artikel over de baby inentingen.

Wat zijn algemene alarmsymptomen?

Wanneer je kindje ziek is, is dat natuurlijk heel erg naar. Meestal gaat een kinderziekte vanzelf weer over. Soms is er wat hulp nodig met medicatie, zoals antibiotica. In sommige gevallen is het belangrijk om aan de bel te trekken bij de huisarts (of de huisartsenpost). Bel altijd de huisarts als je kindje hoge koorts krijgt (boven de 41 graden), als je kindje suf wordt, ernstig benauwd is of puntvormige donkerrode of blauwrode vlekjes op zijn of haar huidje krijgt.