Vanmiddag mag ik ons overleden zoontje ophalen bij het crematorium. Onze oudste zoon gaat dan mee, maar ik zit mij nu af te vragen met welke woorden ik ga uitleggen wat we gaan doen. Vertel ik hem dat zijn broertje gecremeerd is (lastig uitleggen), want tja hij zal toch zien dat ik een asbus mee krijg. Hoe leg ik hem en later zijn broertje uit dat hun overleden broertje daar in zit? Of denk ik veel te moeilijk? Ik heb hem nu namelijk nog niks daarover verteld maar wil wel graag open en eerlijk tegen hem zijn aangezien ik ze dat voor mijn gevoel verplicht ben.
Ik vond dit een hele mooie uitleg; Explaining Cremation To Young Children - Still Standing Magazine misschien heb je er wat aan.
Dat is even een lap tekst, mijn hoofd heeft er moeite mee om dit goed te lezen en te verwerken in hoe ik dit het beste weer uit kan leggen aan mijn zoon.
Allereerst gecondoleerd! Tsja, je hóeft natuurlijk helemaal niets uit te leggen he.. Ik weet niet of ik over die bus zou beginnen, dat is voor zulke kleintjes misschien nog allemaal te ingewikkeld. Anders zeg je dat zijn kleertjes erin zitten oid?
Nee het hoeft niet nee, maar ik weet zeker dat er vragen komen. En dan wil je wel graag een uitleg kunnen geven waar ze iets mee kunnen. Er zal een urn ergens in huis komen te staan, dan wil je ze toch wel graag uitleggen dat hun kleine broertje weer 'thuis' is. Kleding kan, maar daar hebben we geen gebruik van gemaakt.
Ja dat snap ik. Het is ook meer een voorbeeld maar ik vond het wel fijn. Toen dit artikel kwam was het bij ons al 11 maanden geleden. Dat scheelt ook wel. Is toch heel anders dan een maandje. Onze dochter is een half jaar jonger dan jouw zoon. Als ik naar haar kijk; zij neemt nu nog genoegen met een korte uitleg Je kunt ook teveel vertellen. Misschien als je zegt dat je de as van zijn broertje op gaat halen is het al genoeg. Je kunt gewoon afwachten wat hij zegt en vraagt en aftasten waar hij genoegen mee neemt. Al is het wel eng.
Ik vind het dus ook eng, ik wil hem ook niet bang maken Hij is zo geïnteresseerd in alles en weet dan ook zeker dat hij door zal vragen over wat as is. En dat maakt het zo lastig. Maar misschien denk ik ook wel weer te moeilijk, ik baal er alleen van dat ik mij dit niet eerder heb kunnen bedenken.
Mijn advies: eerlijk zijn ! Vertellen zoals het is, als je dood bent kun je begraven worden of gecremeerd worden, mama en papa hebben er voor gekozen om * te cremeren. Cremeren is verbranden en dit is zijn as, dat blijft er over als je gecremeerd bent. En papa en mama vinden het fijn om de as van * in ons huis te hebben! zo is hij altijd bij ons. Als het je lukt om dit nuchter te vertellen dan zal je kind dit ook zo oppakken als iets wat gewoon zo is, niet eng, niet iets om bang van te zijn, gewoon zoals het is . Dat is mijn ervaring en mij is toen op het hart gedrukt om gewoon eerlijk te zijn naar de kinderen door een rouwdeskundige. Onze jongens mochten ook mee de as halen, urn vasthouden, het zakje met as bekijken, even er aan voelen, mee een mooi plekje uitzoeken in huis. Met onze jongens gaat het goed, zij hebben geen trauma overgehouden aan het overlijden van hun zusjes. Ze hebben ze ook allebei gezien en vastgehouden en aangeraakt. Altijd prima geslapen, prima gegeten en gespeeld... Op vragen heb ik altijd eerlijk antwoord gegeven, hoe moeilijk soms ook. Ik wens je veel kracht toe, valt niet mee !
Bedankt voor je antwoord Lisa! Heb het hem net geprobeerd uit te leggen en te vertellen wat we zo gaan doen maar hij leek niet te begrijpen waarom. Want hij zei dat zijn broertje in de hemel is?! Hij kon toch niet op 2 plekken tegelijk zijn.. Pfff volgens mij heb ik het nu al veel te moeilijk gemaakt voor hem, ik baal zo vreselijk dat ik hier voorafgaand niet eerder over nagedacht heb.
Je kunt zeggen dat zijn ziel in de hemel is en dat zijn lichaampje niet mee kon. Zijn lichaampje hebben jullie gecremeerd. Ik zou het woord verbranden vermijden, zoals ook in het artikel staat want brand en vuur is eng. In het artikel staat dat het lichaampje van het kindje naar een klein kamertje gaat waar alleen het lichaampje van het overleden kindje in mag. Daarna als iedereen weg is wordt de kamer heel warm. Zo warm dat het lichaampje langzaam as wordt, of stof, het is maar hoe kindvriendelijk je het maken wilt. Die as verzamelen ze dan weer en doen ze in een potje wat papa en mama dan weer mee mogen nemen.
Het is totaal niet eng want de ziel heeft het lichaampje al verlaten en het lichaampje voelt zich niet meer alleen en voelt geen pijn meer. Zo een beetje een korte samenvatting
Ik zou het persoonlijk ook zo uitleggen. Zijn broertje is idd in de hemel, maar zijn lichaam is hier nog. Gewoon eerlijk en oprecht zijn, er geen doekjes om winden. Sterkte alvast.
Oh, ik kreeg nog een tip; maak de hemel niet te mooi. Want dan willen de andere kindjes daar ook heen (onze verloskundige heeft zelf een zoontje verloren en die had het erg mooi gemaakt).
Ons neefje is begraven en we hebben verteld dat zijn lichaampje in de grond is, net als oma. En dat ze een sterretje zijn bij de Here Jezus. Vooralsnog accepteren ze dat op deze manier.