Mijn zoontje (3 jaar) kan een beetje woordjes lezen/herkennen. Voorheen 'las' hij gewoon netjes van links naar rechts, maar de laatste tijd zie ik dat hij woordjes verticaal legt en van onder naar boven leest. Vaak met zelf woordjes maken doet hij dit. Mijn zoontje heeft ASS en is daardoor erg visueel ingesteld. Misschien dat hij daarom graag op deze manier leest? Of is dit een normale fase wel vaker te zien bij kindjes? Zijn hier leerkrachten/ouders met ervaring? Fotootje als voorbeeld Bekijk bijlage 671273
Wauw, het is al knap dat hij als 3 jarige al woordjes kan herkennen! Mijn dochter van drie jaar kan dit zelf nog niet. Mijn oudste dochter heeft een zeer ernstige taalontwikkelingsstoornis in combinatie met een verhoogde sensorische prikkelverwerking. Toen ze nog jonger was las ze boekjes en letters ook op een andere manier. Soms hield ze het schrift onderste boven of schoof het heel vaak heen en weer op de tafel. Bij kinderen komen prikkels namelijk veel sneller en heftiger binnen dan bij ons. Als 3 jarige willen ze vaak alles op hun eigen manier doen (merk dit bij mijn eigen tweede 3 jarige dochter). Het is voor hun een soort manier van 'werkt dit ook?' 'lukt het als ik het ook zo doe?' Je kunt bijvoorbeeld vragen welke letters of cijfers hij ziet als hij ze verticaal houdt en welke hij ziet als ze horizontaal staan. Kijken hoe hij hierop reageert.
Kan hij goed puzzelen? Mijn middelste maakt het niet uit waar hij staat ten opzichte van het woord of de afbeelding. Bij hem was het een kwestie van volhouden hoe de lees en schrijf regels zijn. Nog steeds vindt hij het leuk om bijvoorbeeld boeken om te draaien en door te lezen.
Mijn zoon is niet gediagnostiseerd met een TOS maar hij loopt erg achter en ontwikkelt zich anders op gebied van taal. Ik herken wel wat je zegt over het uitproberen. Ik denk dat dat het vooral is. Hij geen problemen met letters (of cijfers) op andere manieren lezen, verticaal of horizontaal, zelfs spiegelbeeld. Toen hij heel jong was (net 2 jaar of zo) was een Z altijd al een Z ook al lag hij op zijn kant als een N. De verhoudingen van een Z zijn namelijk net iets anders en dat verschil zag hij duidelijk. Je kon en kan hem niet foppen daarmee. Alles is een fase op die leeftijd toch Of hij goed is weet ik niet, maar hij vindt puzzelen erg leuk, haha. Als het een doel heeft dan. Legpuzzels vindt hij niets aan, maar bijvoorbeeld blokjes schuiven om de uitgang vrij te krijgen vindt hij wel leuk.
Ik zag tos voorbij komen in een andere reactie. Het is mijn oudste die tos heeft. Mijn middelste heeft daar geen diagnose van. Ik denk dat dat draaien komt door het ruimtelijk inzicht. Mijn middelste is er alleen beter in om zijn eigen positie in de gaten te houden. Mijn oudste is ook ruimtelijk maar hij heeft daardoor extra moeite met dbpq en un als het om getypte taal gaat.
Ik kan me voorstellen dat getypt het verwarrend kan zijn.. goede les om letters dan dus op de juiste manier te houden, haha Hij is (nog) niet gediagnostiseerd met TOS. Ze gaan daar via school de komende tijd wel naar kijken.
Volgens mij is dat heel normaal op die leeftijd. Voor een kind is het niet vanzelfsprekend om van links naar rechts te schrijven, dat is iets wat ze gaan aanleren. Mijn oudste dochter was een extreem vroege lezer. Voor haar tweede kon ze het hele alfabet al lezen en net na haar tweede had ze door dat ze daar woorden van kon maken en woorden kon lezen. Tegen de tijd dat ze 3 was kon ze zelfstandig prentenboeken lezen. Maar zelf schrijven, los van dat dat motorisch niet echt ging, bleef lang de verkeerde kant op of in spiegelbeeld.
Fijn dat ze daar oog voor hebben. Voor mij was het bestaan van tos helemaal nieuw. Ik vermoedde autisme een paar jaar terug en dacht bij mijn oudste dat het achterblijven van de communicatie daar onderdeel van zou zijn. Tos is wel een stuk meer dan alleen taal.
Jeetje wat snel! Alfabet kent hij ook al ruim een jaar. Letters schrijven lukte en lukt nog steeds niet, motorisch is dat veel te moeilijk voor hem. Sowieso is hij motorisch niet heel goed (ASS kwaaltje) , hij heeft graag dat ik het schrijf voor hem. Hij begreep al heel vroeg dat je van letters woorden kon maken, maar wat die woorden betekenen wist/weet hij niet. Dat was wel gek om te zien.. hij begreep de functie erachter sneller dan de functie zelf. Ik gok doordat hij een grote taalachterstand heeft. Nu begint hij 'pas' een beetje met woordjes maken en lezen. Hij herkende wel al snel woorden, ook gekke woorden als namen van planeten, maanden, dagen van de week, namen van Pokémon. Maar simpele woordjes als 'kat' kon hij niets mee. Nu dan wel.. maar toen hij 2,5 / net 3 was dat te abstract denk ik. Nu is het met hem sowieso heel lastig om te weten wat hij precies weet en kan omdat je bijna niet met hem kan communiceren. Je moet hem erop betrappen. Zo kwam zijn juf op school laatst naar me toe "wist je dat hij woordjes kan lezen?" Ja een beetje. Hij bleek wat boerderijdieren te kennen. Dat wist ik niet, haha.
Schrijven lukte mijn dochter ook niet op die leeftijd hoor. Ik heb over het lezen dingen opgeschreven, dus dat kan ik terughalen (ze is inmiddels 12), maar schrijven heb ik niks over opgeschreven. Dus ik denk dat ze daar gewoon nog niet mee bezig was. (Wel begon ze heel snel herkenbaar te tekenen). In mijn herinnering kwam schrijven pas echt toen ze 4 was. Toen vulde ze zelf vriendenboekjes in en viel dat nog niet mee met die hanenpoten tussen de regeltjes . (en daar gingen dus ook nog wel eens letters in spiegelbeeld) Ze maakte toen ook sudokupuzzels en ik moest haar dan helpen met het opschrijven omdat het anders onleesbaar werd. Juist grote woorden kunnen lezen en met de kleine moeite hebben herken ik ook. Dat kwam omdat ze een combinatie gebruikte van woordbeeld en het 'knippen-plakken'. Een lang woord had ze meer houvast aan omdat ze voornamelijk op woordbeeld las.
Mijn oudste is net 6 geworden. Hij begon aan de vroege kant met praten. Maar alles bleef maar verdwijnen. Doordat het telkens leek alsof het vooruit ging was ik aan de late kant met hulp erbij willen. Hij vertelde verhalen met zijn lichaam of in enkele woorden. Die woorden waren dan zinnen voor hem. Hij was met rustige dagen veel beter te verstaan dan als er meer prikkels waren. Toen hij naar school ging holde het weer achteruit. Zijn passieve woordenschat liep vanaf het begin wel goed en waarschijnlijk ook meer dan goed. De moeite zat hem (voor anderen) in het verstaan en het maken van zinnen. Woorden die horen maar verder geen betekenis hebben zoals lidwoorden liet hij weg. Hij kan inmiddels heel mooi spreken (de woorden in zijn map waar we mee bezig zijn). Maar hij doet het vaak niet. Het gaat niet automatisch. Zodra hij een verhaal wil vertellen dan zit hij erin en let hij niet meer op zijn spraak of de chronologische volgorde.
Hier hebben ze zichzelf leren lezen met 3jr en lazen ze alle kanten op, links naar rechts had zeker niet de voorkeur. Volgens mij lazen ze allebei ‘van nature’ van rechts naar links. Dat is ook hoe ze allebei gingen schrijven, stempelen etc. Maar dus ook wel eens van boven naar beneden. Of van beneden naar boven. En soms ineens van link naar rechts Jongste zit nu in groep 3 en nu zie ik pas dat ze echt stelselmatig van links naar rechts werkt, als ze zelf iets op een leeg blaadje schrijft is het nu dus ook meestal van links naar rechts - maar soms nog van rechts naar links. (Op werkbladen etc van school is het zo ingericht dat een kind eigenlijk alleen maar van links naar rechts kan werken, maar de eerste blaadjes van school draaide mijn jongste gewoon om zodat ze wel van rechts naar links kon werken ) Mijn oudste deed in begin groep 3 een toetsje met woordjes die zowel van links naar rechts als van rechts naar links correct zijn (zoals ‘lam’ en dus ‘mal’, ‘kam’ en ‘mak’ etc) - zij las toen álles van rechts naar links
Wat je zegt over woordbeeld vind ik heel herkenbaar. Ik denk ook dat hij dit deed/nog veel doet. Ik zeg daarom ook vaak dat hij woorden herkent, maar niet echt leest. Fijn dat iemand dat herkent! En er een woord voor heeft, haha Wat goed dat hij zo goed gaat. Het lijkt me zo vermoeiend om in zinnen te moeten spreken als deze niet natuurlijk aankomen. Misschien beetje vergelijkbaar met iemand die constant niet in zijn moedertaal moet spreken. Dan ben je constant opzoek.. doodvermoeiend.
Klopt, helemaal mee eens! Ik wist al vanaf dat mijn dochter 2 jaar was, dat ze qua taal en prikkelverwerking anders was. Heb echt jarenlang met haar zitten aanrommelen en ben de logopediste die haar het laatst geholpen heeft voor eeuwig dankbaar. Zij heeft alles uitgelegd wat een TOS inhield en er ging een boek voor mij open, omdat ze letterlijk alle 'symptomen' had. Sindsdien is het heel snel gegaan en zit ze nu bijna één jaar op het speciaal onderwijs gespecialiseerd voor kinderen met een TOS.