Hoi dames! Zijn er dames die mee willen praten over politiek, en dan met name stikstofbeleid en energiebeleid? Een 'moeilijk' onderwerp, zoals al vaker gebleken is zijn de meningen hierover nogal verdeeld, maar ik hoop eigenlijk toch een leuk discussietopic te openen, waarbij respectvol een andere visie op deze onderwerpen kan worden belicht dan ik in mijn omgeving vooral tegenkom. Het punt is namelijk dat ik er werkelijk waar helemaal niks meer van begrijp. Allereerst stikstof; ik heb vorige week het boek De stikstoffuik gelezen, ik vond het uitermate boeiend. Wat ik ervan begrijp, en ik besef me zeker dat het gevaarlijk is om conclusies te trekken uit wat je hoort omdat je niet weet wat je niet weet, heeft Nederland zichzelf regels opgelegd die vele malen strenger zijn dan in andere Europese landen. Dan energie, Duitsland sluit kerncentrales, 4 GW aan elektra, de enige achterliggende reden is veiligheid, ze willen geen herhaling van Fukushima..vervolgens bouwt Nederland (dichter bij zee), twee kerncentrales om daarmee stroom te gaan leveren aan Duitsland. Waarom? Er is toch werkelijk geen enkele sprake van Europese samenwerking op beide gebieden? Zijn er hier mensen die achter het stikstof beleid staan? En waarom dan? En hoe kijken jullie aan tegen het energiebeleid?
Ik vind het in ieder geval een interessant onderwerp en heb een duidelijke (linkse) mening hierover. De laatste jaren (misschien wel sinds de industriele revolutie) draait het om consuminderen waarbij natuur op de laatste plek leek te staan. Voor mij staat natuur nu op 1. Mij gaat het steeds meer tegenstaan dat mensen zich zo verheven voelen ten op zichte van al het andere op deze aardbol. Maar ik kan je vragen niet plaatsen. De regels zijn Europees opgelegd en gelden voor alle landen, maar het hangt van het land af hoeveel je eraan moet doen. Nederland is grootvervuiler, dus die moet hard aan de bak. En er zijn toch geen concrete plannen voor het bouwen van kerncentrales?
Nederland stoot niet meer stikstof uit dan een even groot deel van noord Duitsland, alleen heeft Duitsland ook meer grote natuurgebieden waarmee het uitmiddelt. Oftewel, als de landsgrenzen anders waren, was er geen stikstof probleem. Dat is toch raar? Er is akkoord om twee kerncentrales te bouwen in Borssele, deze moeten 2035 af zijn.
Ik heb wat opgezocht. Kerncentrales: Borssele voorkeurslocatie voor twee nieuwe kerncentrales | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl. Hierin staat dat er plannen zijn, maar dat er nog een heel traject in gegaan moet worden. Tijdens dat traject kan er nog zoveel gebeuren. Ik heb overigens nog niet echt een standpunt over kerncentrales. Schone energie: ja; risico: laag. Maar het radio-actief afval he. En stikstofverschillen per land: Kan de ruime Duitse stikstofnorm ook in Nederland? (nos.nl). Het gaat erom hoeveel stikstof er in een natuurgebied neerstrijkt. Dus niet per se hoeveel stikstof er geproduceerd wordt. Nederland is 1 groot mozaiek van natuurgebieden, stedelijke omgeving, industrie en landbouw. In Duitsland is het meer geconcentreerd, waardoor netto de natuurgebieden er minder last van hebben. Overigens vind ik dat er niet alleen naar stikstofneerslag gekeken moet worden, maar naar totale productie. Dat mag ook allemaal wel wat minder. Maar ja, dat is nog een stap te ver.
Er is volgens mij alleen nog discussie over waar de kerncentrales komen, maar dat ze er komen is wel een akkoord over. Wat mij zo stoort aan het stikstofbeleid, is dat er een scheve voorstelling gegeven wordt door een aantal politici en volgens mij geen van de politici zich er echt in heeft verdiept. Zo wordt de staat van de natuur nu vergeleken met de staat van de natuur in het jaar 1900 en daaruit wordt dan de conclusie getrokken dat het heel slecht gaat. Maar in 1900 was er lang niet zoveel industrie en veel minder bebouwing, dus het is ook niet te verwachten dat de natuur hetzelfde is als toen - daarbij verandert de natuur altijd. Ook wordt er gezegd dat 90% van de natura2000 gebieden er slecht voor staat. In aantal is dat misschien zo, maar in oppervlakte gaat het met 85% van de natura2000 gebieden heel goed - sterker nog, zelfs bij gebieden waar we ver over de kritische depositiewaarde gaan, floreert de natuur in een aantal gevallen. Dus wordt de 'slechte staat' van de natuur wel veroorzaakt door de stikstofneerslag? Of door andere invloeden (meer droogteperiodes, enz)? Daarnaast is Nederland op 1 land na het meest efficiënte land qua productie, per geproduceerde eenheid hebben wij veruit de minste uitstoot. Als wij dus stoppen of verminderen, en een ander land gaat meer doen, dan gaan we er totaal gezien op achteruit, tenzij het andere land er op een goede manier mee omgaat - wat ik ernstig betwijfel. Ik ben met je eens dat de totale consumptie omlaag kan, maar wat ik dan het liefste zou zien is dat we van alle import die gedaan wordt, hetzelfde verwachten als de regels die hier gelden. Dus geen import van groente, fruit en sierteeltproducten die in het buitenland behandeld zijn met een middel dat hier niet is toegestaan. Geen import van consumptiegoederen die geproduceerd zijn door zwarte Aziatische productiebedrijven die geen rekening houden met het milieu. Maar alleen uit landen die dezelfde regels hanteren als wij. Ik denk dat dat de enige manier is waarop we met zijn allen groener kunnen worden.
Ik denk dat het helemaal afhangt wat je bron is wat wordt volstaan onder achteruitgang van de natuur. Het klopt dat natuur altijd in de ontwikkeling is, maar de veranderingen gaan nu zo snel dat dat niet te verklaren is door natuur alleen. Afname van insecten is echt schrikbarend. Zelf ben ik lid van Natuurmonumenten en lees nergens bij hun dat het heel goed gaat. Natuurlijk gaat het niet alleen om stikstof, maar het is wel een grote speler. Maar je noemde eerst samenwerking tussen landen. Ook binnen een land mag er wel meer samengewerkt worden. Waterbeheer is weer een ander cluppie dan stikstofbeheer.
Dat is inderdaad ook onderdeel van mijn punt: je leest bij bijvoorbeeld Natuurmonumenten nergens dat het heel goed gaat. Maar dat is dus wel zo. Het is bovendien nog maar zeer de vraag dat het slecht gaat met de insecten. Dit was een hot item eind 2022, maar de onderzoeken waarop de nieuwsberichten gebaseerd zijn, zijn nogal twijfelachtig (https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/ernstige-zwakheden-alarmerend-onderzoek-naar-vliegende-insecten). Daar hoor je niemand over verder. Net als dat het boek "De Stikstoffuik" nauwelijks aandacht krijgt in de media. Vandaar ook mijn twijfel over de nieuwsberichten, waarom hoor je geen tegengeluiden? Waarom wordt een noodkreet over de insectenpopulatie wel opgepakt, maar het kritische tegengeluid doodgezwegen?
Wat ik vooral lees en zie is dat niemand iets wil inleveren. We moeten naast de stikstof nog veel meer gaan aanpassen in de wereld. Kindslaven door onze manier van leven in het westen. Mensen die ten opzichte van de rest van de wereld zo verschrikkelijk rijk zijn. Zo scheef en onnodig. Overconsumptie Fast Fashion probleem Niemand wil iets inleveren. Onze kinderen gaan hier zoveel last van hebben.
Ik heb hier altijd zo'n moeite mee: vele organisaties en wetenschappers luiden de noodklok en dan zijn er enkele wetenschappers die het tegendeel beweren. Ze hebben gepubliceerd in PlosOne. Ik kan dat blad vanuit een vorige baan. Dat is een niet-peerreviewed journal. Als ze echt wereldnieuws hadden, hadden ze in een hoger tijdschrift kunnen publiceren. Kijk even naar hoe schoon je auto is na een flinke autorit. Vroeger zat het vol mugjes en vliegjes.
Maar, ik begrijp je niet helemaal. De nieuwskoppen eind vorig jaar, waarin uitgelicht werd dat het slecht gaat met de insectenpopulatie, zijn gebaseerd op dat onderzoek in PlosOne. Maar jij stelt ook dat het slecht gaat met de insectenpopulatie. Waar baseer je dat dan op?
Het boek ‘De stikstoffuik’ valt in vruchtbare aarde. Wat vinden experts ervan? https://www.volkskrant.nl/a-ba0872a3
"Wieger Wamelink, ecoloog en exobioloog (ruimtelandbouwer) verbonden aan Wageningen Universiteit, is een van de auteurs van een groot onderzoek uit mei 2021 naar de effecten van stikstof op biodiversiteit. Veel hangt af van onder meer landschapstype en bodemsamenstelling (Nederland heeft op een klein oppervlak nogal veel soorten bodem), maar de conclusie is dat stikstofdepositie vrijwel overal leidt tot vermindering van soorten. Soms is het effect niet even duidelijk; volgens de onderzoekers staat vast dat meer stikstof nergens leidt tot een toename aan soortenrijkdom." Vooral die laatste zin: er is toch niemand die beweert dat stikstof leidt tot een toename aan soortenrijkdom? Ik vind dit artikel nogal kort door de bocht, ik mis achtergrondinformatie en lees vooral "dat wetenschappers het erover eens zijn dat", maar zonder onderbouwing. Bij het aanwijzen van natura2000 gebieden, moet opgesteld worden welke soorten (planten, dieren) er in dat gebied voor horen te komen. Nederland heeft voor een groot aantal gebieden soorten aangewezen die daar wel in 1700-1900 voorkwamen, maar nu niet meer. Maar nu moeten wij wel zorgen dat we de natuur dusdanig herstellen dat die soorten daar weer kunnen voortbestaan. Dat is toch waanzin, dat kun je toch simpelweg niet verwachten? Ik ben helemaal voor natuurbehoud, maar ben me er ook van bewust dat natuur evolueert. Krampachtig vasthouden aan hoe de natuur 2-300 jaar geleden was is zinloos. Houd je natuur gezond, zorg voor voldoende diversiteit. Maar probeer niet in een stikstofrijk gebied stikstofgevoelige planten te laten bestaan.
OK, nu heb ik het beter gelezen. Het punt dat PlosOne geen per-reviewed journal is, blijft een feit. Vermoedelijk hebben de auteurs zelf de media opgezocht, want ik zou niet weten waarom zo'n blad als PlosOne door de media gevolgd zou moeten worden. Er is dus allerlei kritiek gekomen op dat onderzoek. Dat is dus het gevolg van niet-peerreviewen. Anders was de kans groot dat dit er wel werd uitgepikt. Kan ook zijn dat het onderzoek wel deugt, maar de bijbehorende conclusies niet. Dan over het EOS stuk. Ik hou wel van de EOS. In een eenvoudige taal wordt wetenschap duidelijk uitgelegd. Ze hebben nu zelf geen onderzoek gedaan, maar hebben reacties van wetenschappers op dat PlosOne stuk geciteerd. Maar vele wetenschappers leven op een erg klein eilandje, hun specialisme is klein. Leuk dat die entomoloog kevervallen heeft uitgezet, maar het gaat natuurlijk niet om kevers alleen. En die opmerking dat er nog geen ecosysteem is ingestort, dat is juist nu het hele punt: de alarmbellen worden geluid omdat het wel op instorten stáát. De natuur is erg flexibel, maar op een gegeven moment kom je op het point-of-no-return. Daar zijn natuurorganisaties nu bang voor. Of eigenlijk niet 'nu', dat zijn ze al veel langer. Biodiversiteit neemt sterk af en dan wordt het ecosysteem zwakker en zwakker totdat het op een gegeven moment wel in elkaar stort. Ook opmerkelijk: het artikel komt uit 2017. We leven nu in 2023. Waarom ineens die aandacht? Maar al bij al kun je niet zeggen dat het goed gaat met de natuur. Daar hoef je niet dat PlosOne artikel voor te hebben. Ik ga nog kijken of ik een reactie van natuurmonumenten op dat artikel kan vinden.
Nog een aanvulling: dat er kritiek is op het artikel betekent niet dat het tegenovergestelde waar is.