waarom wordt er zo boos gereageerd als je geen borstvoeding geeft

Ik heb mijn tweeling 4 maanden lang volledig moedermelk gegeven. Ik ben heel blij met die keuze. Na vier maanden ben ik overgestapt op volledige kunstvoeding. Ik ben óók heel blij met déze keuze.
Ik denk, in tegenstelling tot Jingels, dat kunstvoeding heel goed is, en borstvoeding nét iets beter. De wetenschap biedt hierin niet echt uitkomst: voor elke mening is wel een onderzoek te vinden die deze mening staaft. Toch blijkt wel dat er veel overdreven en verheerlijkt wordt als het gaat om moedermelk versus kunstvoeding. Veel onderzoeksresultaten zijn in het verleden verkeerd geïnterpreteerd. Veel ruimte om hier nog eens kritisch naar te kijken lijkt er niet te zijn.


Meer emotie dan feiten
Het borstvoedingsdebat tekst Eveline Brandt beeld Mireille Schaap Over borstvoeding lijkt nauwelijks rustig gesproken te kunnen worden. Vrouwen die de fles geven, krijgen het verwijt dathun kind daarvan ziek en dom wordt. Borstvoedende vrouwen moeten aanhoren dat ze zich laten reduceren tot ‘melkvee’. Wat is er eigenlijk echt bewezen over het nut van moedermelk? Feiten en fictie geïnventariseerd. Onlangs brandde de discussie weer los, zoals dat ieder jaar zeker een paar keer gebeurt. ‘Borstvoeding verhoogt het IQ van kinderen,’ maakten Britse wetenschappers bekend na een onderzoek onder 3000 kinderen. Zij die groot waren gebracht met moedermelk zouden een voorsprong hebben van bijna 7 punten, op een IQ-gemiddelde van 100, vergeleken met kinderen die met de fles waren gevoed.
Gejuich in het ene kamp, scepsis in het andere. Kampen? Ja. Over borstvoeding lijkt nauwelijks rustig en evenwichtig gesproken te kunnen worden. Of je nu wetenschapper bent of leek, moeder of vader of kinderloos: je schijnt altijd een heftig, gelovig of niet-gelovig standpunt te moeten innemen over (de effecten van) borstvoeding. Er is ook ruimte genoeg voor een eigen, welgevallige interpretatie van onderzoeksgegevens. De discussie over borstvoeding en IQ bijvoorbeeld woedt al sinds 1929, toen wetenschappers voor het eerst op een mogelijk verband stuitten. Sindsdien blijkt uit de ene studie wel, en uit de andere weer niet dat borstgevoede kinderen slimmer zijn. Ieder ‘kamp’ kan dus altijd beweren dat de wetenschap het zegt.
Kijken we naar wat de wetenschap over borstvoeding zegt, en vooral hoe, dan blijkt de woordkeus vaak niet neutraal. Onderzoeksinstituut TNO schrijft in een artikel uit 2005: ‘Acht van de tien moeders in Nederland starten met borstvoeding en gezien de positieve gezondheidseffecten van borstvoeding voor moeder en kind moet dat aandeel omhoog. De meeste moeders stoppen er ook nog eens te vroeg mee, ze gaan te snel over op kunstvoeding’ (cursiveringen EB). TNO schrijft ook: ‘Een breed scala aan positieve gezondheids­effecten van borstvoeding is wetenschappelijk aangetoond.’ Borstvoeding zou bovendien ook een betere motorische ontwikkeling bevorderen.
Het Voedingscentrum zit op dezelfde lijn en komt op zijn website met het volgende advies aan (aanstaande) moeders: ‘Borstvoeding is de beste voeding voor baby’s. Moedermelk bevat waardevolle voedings- en afweerstoffen die kinderen nodig hebben voor hun groei, ontwikkeling en gezondheid. Baby’s profiteren daarvan optimaal als ze ten minste zes maanden borstvoeding krijgen.’
Drie ferme zinnen zijn dit. Borstvoedingsdeskundige Pieter Sauer, hoogleraar kindergeneeskunde in Groningen, zou ze alle drie willen afzwakken of zelfs verwerpen. ‘Het zijn heel stellige boodschappen die onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn,’ zegt hij ronduit.
Die zes maanden bijvoorbeeld is een dogma geworden dat in ieder advies terugkeert en dat is overgenomen van de Wereld­gezondheidsorganisatie (WHO). Die beveelt dit aan alle vrouwen ter wereld aan. Maar, zegt Sauer, die duur is arbitrair. ‘In geen enkele studie is het verschil onderzocht tussen vier en zes maanden borstvoeding. Onderzoeken die erop wijzen dat borstvoeding een klein gezondheidsvoordeel geeft, eindigen allemaal bij vier maanden.’
Sauer onthult dat de auteur van het WHO-advies – in een telefoongesprek met een hierover ontstemde collega van Sauer – ook heeft toegegeven dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat zes maanden optimaal zou zijn. Het effect van moedermelk op (de ontwikkeling van) kinderen is sowieso niet goed te onderzoeken. Om te beginnen valt al niet te bepalen of een positief effect te maken heeft met de samenstelling van de moedermelk of met het geven van de borst op zich. ‘Terwijl dat toch echt iets anders is,’ zegt de hoogleraar. ‘Het is heel goed mogelijk dat een moeder die een paar keer per dag met haar kind aan de borst zit, andere of intiemere prikkels overdraagt dan ouders die de fles geven. Mogelijk leidt borstvoeding tot meer, of andersoortige aandacht voor het kind en heeft dát een positief effect op de ontwikkeling – dus niet zozeer de melk zelf.’
Of neem dat veelbezongen hogere IQ, zegt Sauer. ‘Als borstgevoede kinderen al een hoger IQ hebben, wat niet vaststaat, dan moet daarbij gezegd worden dat uit onderzoek blijkt dat het IQ van kinderen óók stijgt als ouders meer met hun kind bezig zijn. Wat dus de vraag opwerpt: is de moedermelk bevorderlijk voor de intellectuele ontwikkeling of zit het ’m in de aandacht voor het kind?’

 

Wetenschappelijk niet zuiver is ook dat groepen kinderen die flesvoeding krijgen, worden vergeleken met kinderen van wie de moeders voor borstvoeding kiezen. ‘Elk goed wetenschappelijk onderzoek begint met “randomiseren”. Dat betekent dat je het lot laat bepalen wie middel A en wie middel B krijgt. Bij borstvoeding is dat onmogelijk. Onderzoekers kunnen niet tegen de ene moeder zeggen: u moet borstvoeding geven, en tegen de ander: u mag dat niet.’
Dit bezwaar telt extra zwaar omdat moeders die voor kunstvoeding kiezen vaak een iets andere culturele en sociaal-economische achtergrond hebben dan moeders die borstvoeding geven. In sommige landen is borstvoeding typisch iets voor de armen, in andere landen is het juist een privilege van de rijken. In Nederland bijvoorbeeld zijn moeders die (lang) borstvoeding geven gemiddeld wat ouder en hoger opgeleid. Nu is IQ in hoge mate erfelijk bepaald. Wat de vraag oproept: erven kinderen de slimme genen van hun moeder of geeft haar melk een intellectuele boost?
‘Het is onmogelijk om binnen één land een groep moeders die borstvoeding geeft te vergelijken met precies eenzelfde soort groep die flesvoeding geeft,’ stelt Sauer vast. ‘Door al die verstorende factoren kun je nooit echt betrouwbaar onderzoek doen naar hoe het hun nageslacht vergaat. Daardoor kunnen mensen eindeloos blijven steggelen over de uitkomsten van al die onderzoeken.’
Welles, nietes. Zo gaat het ook in de discussie over borstvoeding en allergie. In 2007 meldde de British Medical Journal dat langdurige borstvoeding – drie maanden of langer – kinderen niet beschermt tegen het krijgen van allergische aandoeningen op een leeftijd tot 6 jaar. Eerdere onderzoeken lieten zien dat borstvoeding juist wel leidt tot minder eczeem, astma, hooikoorts en voedselallergie. De wetenschappers die dat effect niet vinden, schrijven in de BMJ dat die oude onderzoeken een ‘slechte methodologische opzet’ hadden.
Wat blijft er al met al overeind van dat ‘brede scala aan positieve gezondheidseffecten’? Nadelen heeft borstvoeding in ieder geval nauwelijks. Het kan wel zwaar en belastend zijn voor vrouwen, omdat het voeden van hun baby volledig op hen neerkomt – ook ’s nachts. En uit meerdere onderzoeken is gebleken dat moedermelk licht vervuild kan zijn. Vetoplosbare stoffen zoals PCB’s en dioxinen kunnen in de melk belanden en enigszins schadelijk zijn voor het kind, met name, o ironie, voor diens motorische ontwikkeling die zo ‘gestimuleerd’ zou worden door borstvoeding. Kunstvoeding bevat alleen plantaardige vetten en is daarom niet verontreinigd.
Van de gezondheidsvoordelen die overtuigend zijn aangetoond, heeft het RIVM een heldere opsomming gemaakt (zie kader). Het gaat zegge en schrijven om vier onomstreden positieve effecten voor kinderen: zij lijden gemiddeld minder aan maag-darminfecties, middenoorontsteking, overgewicht en hoge bloeddruk. En hun moeders krijgen minder vaak reuma. Dat vrouwen die borstvoeding geven minder vaak borstkanker krijgen, is volgens het RIVM slechts ‘mogelijk’ – terwijl dit heel vaak als voordeel wordt genoemd. Uit een metanalyse van alle onderzoeken naar de vraag of borstvoeding beschermt tegen borstkanker, blijkt dat met ieder kind dat een vrouw krijgt, haar kans op borstkanker 7 procent kleiner wordt. Daarnaast verlaagt elk volledig jaar dat zij borstvoeding geeft, haar kans nog eens met 4,3 procent. Wil een vrouw haar kans op borstkanker (die ongeveer 1 op de 10 is) echt verkleinen, dan moet ze veel kinderen krijgen en lang borstvoeding geven.
Maar ook bij de ‘overtuigende’ gezondheidsvoordelen van het RIVM houdt hoogleraar Sauer zijn algemene bezwaren: het valt eigenlijk niet goed te onderzoeken. Bovendien heeft hij specifieke kritiek. Neem overgewicht: daarbij spelen ook genetische en omgevingsfactoren een belangrijke rol en is de sociaal-economische status van de ouders van invloed. En het beschermde effect van borstvoeding op infecties is vooral gebleken in ontwikkelingslanden. Kun je die onderzoeksresultaten zomaar naar Nederland vertalen, vraagt hij retorisch, zonder bijvoorbeeld rekening te houden met de totaal andere hygië­nische omstandigheden?
Dit brengt ons op een belangrijk punt: de Wereldgezondheidsorganisatie geeft één advies voor de hele wereld. Sauer: ‘De WHO is bezorgd dat kinderen in ontwikkelingslanden overlijden door slechte kwaliteit kunstvoeding die wordt aangelengd met vervuild water. Vanuit dat perspectief is het volkomen terecht om zes maanden borstvoeding te adviseren. Maar je moet een duidelijk onderscheid maken tussen de situatie in Afrika en die in Nederland, waar gezondheidseffecten van borstvoeding nauwelijks aantoonbaar zijn en waar de samenstelling van flesvoeding die van moedermelk heel dicht nadert. Ikzelf raad moeders ook aan om borstvoeding te geven – want het is het meest natuurlijke product – maar ik maak bezwaar tegen al dat aplomb. Laten we de vrouwen die het niet willen vooral niet aanpraten dat hun kind daardoor allerlei ziektes kan krijgen of minder slim wordt. Want dat is helemaal niet waar.’
Ondertussen wordt dat vrouwen wel degelijk aangepraat, vaak met oneigenlijke of onbewezen argumenten. Zo schrijft Guus de Jonge, emeritus-hoogleraar kindergeneeskunde en deskundige op het gebied van wiegendood, eind 2006 in NRC Handelsblad: ‘Kinderen met borstvoeding lopen in het eerste jaar minder kans op wiegendood, en later minder kans op suikerziekte, leukemie, de ziekte van Hodgkin, astma, overgewicht en vetzucht.’
‘Ja, ik weet dat De Jonge gelooft in moedermelk,’ reageert Sauer gelaten. Een verband met gruwelijkheden als wiegendood en leukemie is absoluut niet bewezen, zegt hij. Maar ja, het is ‘een geloof’. Een geloofsgemeenschap, die ook ‘borstvoedingsfundamentalisten’ kent. ‘Mensen die maar één visie willen horen en onderzoek zo interpreteren dat het in hun straatje past. Moeders die op goede gronden kiezen voor flesvoeding, worden door hen in een kwaad daglicht gesteld. Ik vind dat die beruchte “borstvoedingsmaffia” echt bestaat.’
Zo stelde een collega-kinderarts van Sauer tot zijn verbijstering onlangs dat borstvoeding vergelijkbaar is met antibiotica: dat onthoud je een kind toch ook niet als het ziek is? En ook buiten de wetenschap wordt soms veel te stevige taal gebruikt, zoals in 2005 op een borstvoedings­congres in Emmen. Daar vertelde columniste Pauline Kranendonk in een presentatie dat zij ‘geshockeerd’ was toen zij voor het eerst vernam hoeveel beter borstvoeding is dan flesvoeding: ‘Baby’s die geen borstvoeding krijgen, zijn vaker en langer ziek en hebben een verhoogd risico op een groot aantal aandoeningen. Zij hebben een lager IQ, een gebrekkig immuunsysteem en een hoger sterftecijfer.’
Welke ouder die voor de fles kiest, zou zich door zulke woorden niet schuldig gaan voelen?
In beide ‘kampen’ lopen de emoties vaak hoog op, zoals dat ook gebeurt in discussies over de thuisbevalling of over pijnstilling bij de baring. Gevoelige, beladen onderwerpen die raken aan nieuw leven, ziekte en gezondheid, en waarover telkens wisselende wetenschappelijke berichten komen. Dit voedt de onzekerheid bij mensen die bovenal graag het goede willen doen – maar blijkbaar ook hun drang om andersdenkenden te verketteren.
‘Stop met borstvoeding!’ riep columniste Heleen Mees vorig jaar in NRC Handelsblad. Zij wijst er terecht op dat ‘de wetenschappelijke basis voor borstvoeding minder stevig blijkt dan gedacht’. Maar zij voedt de polarisatie weer door woeste bewoordingen als ze fulmineert tegen de ‘borstvoedingsdemagogie’ en tegen vrouwen als ‘melkvee’. Zij schrijft: ‘Vrouwen worden weggezet als wandelende baarmoeders met een stel tieten.’
Sauer zegt: ‘Ik zou hier graag een nette wetenschappelijke discussie over voeren, maar helaas lukt dat nauwelijks. Ook onder wetenschappers willen voorstanders geen enkel artikel lezen waar niet uitkomt dat moedermelk beter is. Dan klopt dat onderzoek niet, zeggen ze. Als ik dan zeg: maar het onderzoek dat wel effecten aantoont klopt evenmin, dan ben ik vrouwonvriendelijk en moedermelkvijandig. Terwijl ik vind dat we eerlijk moeten zijn over de feiten. Laten we vrouwen geen onnodig schuldgevoel aanpraten.’

Bron: Opzij-tng - Het borstvoedingsdebat

 

Jee, 't is wel een erg lange lap tekst zie ik nu .
Maar toch wel de moeite waard om eens te lezen. Net zoals ik de volgende artikelen ook verhelderend vond (voor wie hierin geïnteresseerd is...)

Pleidooi tegen borstvoeding - Welingelichte Kringen

nrc.nl - Opinie - Ik zei dat ik met borstvoeding wilde stoppen, en de sfeer verijsde

reacties op bovenstaand artikel:

Opinieblog Ik zei dat ik met borstvoeding wilde stoppen, en de sfeer verijsde

 

@ Rozemarijke, dank voor je genuanceerde uitleg, ik begrijp .

Jingles: tja, jammere reactie. Zowel KV als BV laat kindjes groeien, klaar. Het één heeft voor de ene moeder meer voordelen dan nadelen, het ander heeft voor een andere moeder meer voordelen dan nadelen. En die weeg je tegen elkaar af. En die afweging is iets heel persoonlijks. Ik heb mijn kindje helemaal niks onthouden, ze groeit toch? Ze is gezond, vrolijk, lief en nooit ziek. Net als haar mama die de eerste 3 maanden wel bv heeft gehad. Keuze van mijn mama, keuze van mij. Veroordeel mensen daar niet op, ik veroordeel jou toch ook niet op een andere keuze dan die ik heb gemaakt?
Een babykamer, wandelwagen, maxi cosi, kleertjes, speelgoed: het belangrijkste is liefde en voeding en in welke vorm die wordt gegoten is totaal niet van belang zolang het kindje ervan groeit. En het één betekent niet meer liefde dan het ander, dat is echt, om het maar in goed Nederlands te zeggen, a load of bollocks!

 

Misschien kun je dit eens uitleggen??? Ik weet wel dat er in BV dingen zitten die in KV ontbreken... maar volgens mij is mijn dochter echt niet ongezonder dan baby's die BV krijgen. Althans zo vat ik deze zin op (misschien lees ik het verkeerd)....

Heb trouwens zelf ook geen BV gehad en kan nou niet zeggen die ik hier hinder van heb ondervonden.

Natuurlijk begrijp ik de keuze BV goed en heb respect voor de mama's die er alles aan doen om het te laten slagen. Maar om nou te zeggen dat ik mijn kind gezondheidsvoordelen ontneem, vind ik erg kort door de bocht.

 

Jeetje wat heb jij een zware tijd gehad zeg !

Ik vond mijn bevalling al zwaar, maar heb helemaal respect voor wat jij heb doorgemaakt !

Tja, is moeilijk om je niets aan te trekken van wat andere mensen zeggen, ik weet het... Iedereen heeft wel een mening over jou of je kindje of je opvoeding, of wat dan ook. Ontkom je helaas niet aan

Borstvoeding is prachtig als het allemaal kan en goedgaat. Als dat niet zo is, is het toch prachtig als je je kindje gewoon lekker met flesvoeding kan grootbrengen... Ik zie het probleem niet.
Ben zelf na 3 maanden moeten stoppen met BV omdat ik compleet uitgeput was en de BV gewoon opgedroogd was... en zelfs dan krijg je opmerkingen als: "Oh, eigenlijk moet je minimaal 6 maanden BV geven hoor" of: "Tja, als je wat beter voor jezelf zorgt, gaat de BV als vanzelf...".

Wil je veel sterkte wensen met de vooroordelen van andere mensen !
Gewoon lekker moeder zijn voor je kindje, zoals dat voor jou het beste werkt. En zeker als je het fysiek zo zwaar hebt gehad, is het helemaal niet zo gek als je geen BV kunt geven.
By the way: redenen maken sowieso niet uit voor wel of geen BV. Moet iedereen toch zelf weten.

 

Ik denk dat het ook een kwestie van perspectief is hoe je de dingen ervaart. Zo lees ik bijvoorbeeld uit het tweede set artikelen van Brunette (maar oei wat zijn die laaste artikelen negatief over bv zeg: niets nuttigs meer doen als je bv geeft? Waardeloos zijn als werknemer omdat je bv geeft? ouch! ) maar ook uit verhalen van moeders die kv geven dat ze helemaal doodgegooid werden met borstvoedingsinformatie.

Nu heb ik een paar weken geleden van mijn verloskundige een hoop 'zooi' meegekregen en wat viel mij op? Er werd bijna nergens gesproken over het langer voeden van je kind dan 6 maanden. Het schijnt bijna een onuitgesproken regel te zijn dat je toch echt na die 6 maanden over moet stappen op kv. Ook was er veel gesponsord door Nutricia en andere kv bedrijven. In de babydoos die ik kreeg na de geboorte zaten zovel sachetjes kv nr 2 en niets voor bv-moeders (ok een kolf is wat duur om erin te mikken, maar een zoogcompresje was wel aardig geweest ondanks dat ik ze niet nodig had).

Als iemand anders deze informatie en doss had gekregen die overtuigd is dat ze kv wil geven zal die anders reageren. Die zal zoiets hebben ja joh ik weet het nu wel van die 6 maanden bv, stop er nu eens mee om dat overal te verkondigen. En waarom zitten er geen sachets nr 1 in? Die kan ik nu goed gebruiken.

 

Ik wilde me eigenlijk niet (meer) mengen in de 'discussie' over wel of geen bv.. maar kan het niet laten..
Over het eerste bedrukte stukje: Vind het behoorlijk kwetsend wat je hier neerzet, sorry.. Ook al staat er (duidelijk) bij dat gezondheidskwesties een ander verhaal is, wil ik het toch opnemen voor de mama's die er bewust voor gekozen hebben.. Je kan simpelweg niet zien aan de buitenkant of er wel of geen gezondheidsredenen meegespeeld hebben in hun keuze.. En daarnaast vind ik dat je je niet hoort te bemoeien met deze keuze (niet specifiek op jou gericht hoor). Even een voorbeeld: Een vriendin van mij heeft wel bv gegeven, puur en alleen omdat haar familie/omgeving dat beter voor haar kindje vond. Ja het is gezonder en dat weet ze ook wel.. Maar haar gevoel bij bv is gewoon niet goed.. Maar alsnog heeft ze bv gegeven, maar wat een spijt heeft ze daarvan gehad zeg! Na 2 maanden is ze overgestapt op kv en ze leefden allebei op (haar partner ook trouwens).. En dan kun je nu wel zeggen: Ja maar ze heeft elk geval de eerste bv gegeven dus hartstikke goed.. Nee, niet hartstikke goed.. Ze ging er compleet aan onderdoor en ze kijkt nu met een negatief beeld terug op de eerste paar weken/maanden.. Is het echt nodig om jezelf zo weg te cijferen om bv te geven? Om je zo ongelukkig te voelen omdat je iets doet waar je totaal niet achter staat? Onderschat het moedergevoel niet. Als je 100% zeker weet dat je niet achter bv staat, ben ik van mening dat je maar lekker een flesje moet geven met kv.

En over dat tweede.. Ik zou toch denken dat liefde geven aan je kind toch wel belangrijker is dan borstvoeding Begrijp me niet verkeerd, als het aan mij had gelegen kreeg L. nog lekker de tiet Maar ik vind wel dat je ieders keus moet respecteren.. En ook al 'mag' ik me niet aangesproken voelen omdat dit stukje meer gaat over mama's die bewust kiezen voor fv, steekt het toch..

 

BV hoeft trouwens niet altijd beter te zijn dan KV!
Toen ik in het ziekenhuis lag was er een vrouw met een te vroeg geboren kindje. Haar borstvoeding werd gecontroleerd om te kijken of er genoeg voedingsstoffen en weet ik wat veel meer in zat. Misschien dat er dan wat toegevoegd moest worden.....

Toen ik dat hoorde was ik maar als te blij dat ik de keuze had gemaakt over te gaan op KV. Ons meisje was in anderhalve dag tijd namelijk in een kasplantje veranderd omdat ze te weinig binnen had gekregen (kwam bij mij niet op gang, slechte begeleiding en ik denk ook dikke pech). Sorry maar dan maak je je nog maar om 1 ding druk... voeding naar binnen krijgen! Lag ze daar (met 42 weken) aan de sondevoeding!

Nee hoor, ik had me daarna dan niet ook nog eens willen druk maken of mijn melk wel goed genoeg was en of ze wel genoeg dronk.

Ik ben echt anti-BV en vind het zwaar kul dat het zoooo veel beter is dan KV. Ik respecteer een moeder die BV geeft echt niet meer dan eentje die KV geeft (ook niet minder) hoor, ik kijk naar hele andere dingen.

x

 

Oh en trouwens, jezelf wegcijferen om je kind de borst te geven?
Sorry maar is dat de bedoeling van het moederschap? Want dan doe ik toch iets heel erg fout!

 

woow Kweenie, anti- bv. dat heb ik volgens mij nog niemand horen zeggen. ik volg het hele topic vanaf het begin. omdat ik deze discussie met mijn vriend heb voor eventueel volgende kindje.

zou je niet verwachten van een man

ik voel zelf nu ook een negatief gevoel bij het idee om bv te geven bij de volgende. het liep allemaal soepel bij de eerste hoor. maar het werd me zo opgedrongen door alle informatie die ik kreeg, en mijn schoonmoeder heeft tot kleutertijd bv gegeven dat ik dacht, oh dan doe ik dat ook wel.

toen ik na 4 maanden ging afbouwen vond ik dat toch een verademing!!!! halleluja zeg!
meer tijd voor mezelf, ben niet de hele dag alleen maar met zoontje bezig om te voeden.

toen realiseerde ik me dat je zo word overspoelt met informatie dat je geindoctrineerd word bij wijze van. en daardoor kom ik nu in opstand, of in ieder geval voel ik mezelf opstandig tegenover bv.

zeg niets over wat beter is ofzo, begrijp me niet verkeerd
toen ik net mama was draaide alles om bv, en dat ben ik nogsteeds zo zat! pure frustratie omdat ik alleen maar met bv bezig was.