Fries op kdv

Mijn ervaring met Friezen is dat ze prima ABN spreken, maar dat ze dit onderling vaak niet doen. Dus als je bij een groepje Friezen komt, spreken zij Fries en om nou van hen te verwachten dat ze gelijk op NL overschakelen omdat er een Hollander bij komt (dat geldt voor mij, ik weet niet waar jij vandaan komt) vind ik wat ver gaan - en doen ze ook vaak niet.
Hangt er natuurlijk ook vanaf waar je werkt of dit een probleem is of niet. Maar ik heb altijd ervaren dat het enorm wordt gewaardeerd als je je best doet om de taal te leren. Zelf spreek ik het absoluut niet, maar ik versta bijna alles.
Maar goed, daar ging het hier niet om.... Het is ook je goed recht om ervoor te kiezen of je het wel of niet wilt leren.

Net zoals het je goed recht is om mee te praten over wat je kind wel en niet leert op het kdv! Dus ik deel je mening over het Fries leren niet, maar wel je opvatting dat je het graag van tevoren had besproken met de leiding van het kdv.

 

Ik woon in Friesland, al mijn hele leven en ik zou het absoluut niet waarderen als mijn kind op het kdv 2 talen leert waaronder fries... Ten eerste (sorry alvast) ik vind het een vreselijke rot taal en mijn kind hoeft van ons absoluut geen Fries te praten. Ze leren dit wel op de basisschool, en dat hoeft van ons ook niet eerder.

 

Ik zou het absoluut niet waarderen, en hier ook echt wat van zeggen! En anders zou ik zelfs een ander kdv gaan zoeken. Vind het echt belachelijk, dat deze keuze "opgedrongen" word en dat je hier geen instemming hebt gegeven!
zou het ook niet waarderen dat ik "mem" genoemd zou worden.
maar da vind ik het zelfde van brabants ofzo

 

Nou, hier een memmie... maar ben officieel een groninger.

Ik vind het fantasties dat Iris 2 talen kan spreken, maar ook dat ze bij mijn familie omschakeld naar gewoon nederlands.

Ik woon nu 8 jaar in Friesland, en spreek en versta de taal! Het Fries is een erkende taal, waar ook examens in gegeven wordt! Dus ik vind het dan weer niet meer dan normaal dat als je in Friesland woont, de Friese taal in elk geval kan verstaan. Want het is waar, elke Fries kan Nederlands. (Dat is een feit, maar sommige vertikken het gewoon om Nederlands te praten) Het hangt er wel vanaf waar je woont. Ik woon in een "klein" dorpje waar alleen maar Fries is. Terwijl je in de steden weer wat meer Nederlands hoort.

Maar goed, dat was je vraag niet.
Mijn mening is, dat als ze op het KDV Fries aanbieden, Dat ik het alleen maar zou goedkeuren. Tuurlijk leren ze het later ook, maar nu leren ze het omschakelen ook. Maar als je het zelf echt niet wilt, kun je het aangeven, dan zullen Nederlands met je kind praten.

 

Ik kom niet uit Friesland en heb er ook totaal geen banden mee, maar als talendocent kan ik het alleen maar toejuichen. Hoe jonger je met het aanleren van een taal begint, hoe beter. De vergelijking met een dialect als Gronings of Drents gaat ook totaal niet op omdat het Fries een officiële taal is en dialect niet. In Fries wordt ook gewoon examen gedaan. Ik vind het eigenlijk raar dat het niet al gewoon standaard was, aangezien het op de basisscholen ook aangeleerd wordt. Tja, en als je daar als niet-Fries tussenzit... dat jij het niet wil leren spreken is jouw keuze, voor de taalontwikkeling van je kind is dit echt beter.

 

Oh, je bent zelf Groninger. Dan snap ik het probleem.

Ik vind het wel gek dat dit zonder overleg met de ouders is gegaan. Verder zou i het zelf niet zo'n punt vinden. Je geeft zelf al aan dat het aanbod van Fries niet zo groot is, dus Nederlands is en blijft gewoon zijn eerste taal. Misschien dat hij uiteindelijk niet eens Fries leert spreken, maar het wel leert verstaan. Toch wel handig als je in Friesland woont. Zeker voor kinderen, als ze vriendjes en vriendinnetjes hebben die wel Fries spreken. In informele situaties kun je moeilijk van hun verwachten dat ze hun moedertaal niet mogen spreken in hun eigen provincie.

 

Meen je dit echt??? Laatste keer dat ik aardrijkskunde had (okee 't is al ff geleden) hoorde Friesland toch gewoon bij Nederland?

Maar volgens mij is het Fries voor Friezen iets wat niet-Friezen nooit helemaal zullen begrijpen.

 

Op kleine bedrijfjes is de voertaal soms fries. Dan kan een niet-fries-sprekend iemand daar wel bij, maar die maakt dan toch de klik niet, omdat de rest van de collega's fries praat. Zeker bij van die ons-kent-ons bedrijfjes op een dorp. En aan de ene kant is dat misschien onfatsoenlijk, als ze dan fries gaan praten onderling, maar dat is nou eenmaal hoe dat werkt op dat soort bedrijfjes.

Ondanks dat de meeste friezen echt wel nederlands kennen, is het voor (vooral ouderen) niet genoeg om een volwaardig gesprek te voeren. Vooral als het persoonlijk wordt, kunnen ze de goede woorden niet vinden. Zoals "wij" makkelijker in het nederlands onze emoties uiten dan het engels. Die oudere generatie heeft het nederlands pas echt op 4+ of nog oudere leeftijd meegekregen.
Onze generatie kreeg het wel op tv, op school, en bij import-buren. Dus dan krijg je het veel actiever en jonger mee.

Ik woon nu al 9,5 jaar in twente, samen met een hollandse vent, en praat dus alleen nog 2a3 keer per week een uurtje fries met mijn ouders/zusje. Mensen horen ook niet dat ik fries ben aan mijn accent. Maar als ik moe ben, gooi ik er vaak toch frieze woorden uit. Dat zit er gewoon stevig ingebakken.

Wat ik wel merk, is dat ik heel makkelijk tussen talen kan wisselen. Ik heb het weleens gehad dat ik met iemand praatte, en dat we ons allebei na een half uur afvroegen welke taal we nou spraken. Dat bleek fries, maar het is allebei zo natuurlijk.
Engels kreeg ik pas in groep 7, maar toch is die taal ook aangeschoven en kan ik net zo makkelijk omschakelen. Frans en Duits minder, maar dat heeft vooral te maken met een brakke woordenschat..

Ik denk dat je voor sommige friezen de vergelijking moet maken alsof jij engels moet praten in zo'n situatie: Op het werk; als er 10 collega's zijn waar NL mee gesproken wordt, dan zal een alleen engels pratende daar moeilijk tussen komen. De rest zal echt niet altijd engels praten, zeker niet onderling, en je mist dan een hoop informatie die de sfeer bepaald (snelle grapjes, persoonlijke problemen etc)

Toch had het KDV in deze situatie wel even de ouders mogen informeren en als nodig een NL-groep mogen houden..

 

Het klopt dat Friesland bij Nederland hoort, maar Friesland heeft écht 2 officiële talen. Ik vind het dan ook helemaal niet raar als er een sterke voorkeur wordt gegeven aan iemand die naast Nederlands, ook Fries spreekt. Bijvoorbeeld als je bij de provincie wilt werken, of bij een klantenservice, of in een ander beroep waarin je veel contact met mensen hebt, dus niet alleen bij de kleine heit-en-mem bedrijfjes. Maar goed, dat valt op latere leeftijd ook heus nog wel te leren, al zal het dan nooit meer je moerstaal worden.
Zoals hiervoor ook al werd opgemerkt: Fries is een officiële taal en heeft dus een status die gelijkwaardig is aan het Nederlands, dit geldt niet voor dialecten (die ik overigens soms een stuk moeilijker te verstaan vindt dan Fries!)
Gelukkig hebben we hier geen Belgische toestanden qua taalstrijd

Overigens, TS, ik vind dat jij altijd zelf nog mag beslissen hoe je genoemd wordt! Ik zou het ook niet op prijs stellen als ze mijn kinderen een ander woord dan 'mama' laten gebruiken. Dát lijkt me in ieder geval het bespreken waard! Prima als hij weet dat Frieze kindjes mem tegen hun mama zeggen (zo kan hij ook leren dat Mutti, maman of mummy andere woorden voor mama zijn), maar zijn mama mag hij echt mama noemen.

 

nou van die sollicitatie dat zou ik echt bezopen vinden. Friezen vinden hun "taal" heel belangijk, maar er is voor mij geen verschil met brabants, limburgs en drents bv.
Nu is het bij ons vooral belgisch, maar als ik een vriendin uit een andere provincie op bezoek heb probeer ik mij toch aan te passen zenne. Ik vind ook niet dat iemand die hier woont echt belgisch/brabants moet kunnen praten. Dat moet iemand toch zelf weten??

 

Hahaha, dat geloof ik ook!!!

 

ik vertik het om fries te praten omdat ik het niet vind klinken uit mijn mond. het is dus niet dat ik het niet zou kunnen. alles wat ik in het Nederlands zeg kan ik zo omzetten in het fries. zal alleen nog een beetje beter aan sommige klanken en manieren van uitspraak moeten doen maar dat is niet het grootste probleem.
mijn broers en zussen hebben het fries ook alleen maar geleerd van de zaterdagen bij 'pake' en 'beppe'. en dan hoorden we het om ons heen wel eens in de winkel ofzow. maar de vrienden die ik had spraken ook geen fries dus daar leerde ik het ook niet van.
mijn broers en zussen spreken en verstaan het fries allemaal goed.


over het krijgen van werk bij een fries bedrijf is best lastig als je geen fries spreekt. dat je geweigerd wordt heeft vaak een goede reden omdat ze waarschijnlijk ervaring hebben met niet fries sprekende medewerkers wat misschien problemen veroorzaakt heeft.
mijn vriend is bijvoorbeeld groninger en die is binnen het bedrijf waar hij werkt overgeplaatst naar een andere afdeling omdat hij onder de friese collega's kwam die alleen maar fries spraken. hij verstond er echt niks van en hun dachten dat hij niet collegiaal was ook al wisten ze dat hij er niks van verstond. ze vonden dat hij het maar moest leren. op de momenten dat ze hem direct aanspraken was het wel in het nederlands maar onderling gewoon fries en dan voel je je als groninger een behoorlijke buitenstaander en krijg je er ook geen voet tussen.

 

Even offtopic, In z'n situatie heb ik gezeten. Ik heb echt moeten knokken voor mijn baan toen. Werd bijna ontslagen in mijn proeftijd... Inmiddels zijn we 4 jaar verder en is de toemallige cheffin (de vrouw die mij bijna liet ontslaat!) een van mijn beste vriendinnen en versta ik het Fries aardig goed! En soms worden dingen in het Fries verteld en krijg ik nog eens een vertaling, terwijl ik het allang heb begrepen. Wij hebben een beetje een compromis, zij Fries tegen mij, ik Gronings tegen haar

Nu OT; Ik kan me voorstellen dat je er niet niet erg blij bent met de situatie. Ik kan me wel vinden in het idee dat je zoiets hebt het komt nog wel.

Maar aan de andere kant, jong geleerd is oud gedaan toch?

 

Oh dat geeft me weer een beetje hoop. Ik vind het namelijk heel lastig om alleen maar Fries tegen mijn dochter te praten aangezien er hier verder niemand is die het verstaat Dus ik wil dat dan 1 dag in de week doen om het haar toch te leren en het zelf een beetje bij te houden want ik woon inmiddels al 13 jaar niet meer in Friesland en dat merk je toch wel als je het weer wilt spreken. Ik kom er nog een paar keer per jaar en dan spreek ik Fries met mijn familie.

 

Ik heb het er gisteren even met de logopedist over gehad. Zij vertelde dat ik het mijn zoontje waarschijnlijk het best kon leren door elke dag, op een vast tijdstip een uurtje fries tegen hem te praten. Bijvoorbeeld van het avondeten tot bedtijd. Dat werkt waarschijnlijk beter dan 1 dag per week.

Nou wacht ik er nog even mee, totdat hij fatsoenlijk NL praat. Maar ik denk dat ik dat wel wil gaan proberen.

 

Ach, zo moeilijk is Fries ook niet te verstaan hoor. Ik kom uit een gezin met een Friese vader en Nederlandse moeder. Bij ons thuis was de voertaal altijd Nederlands. (Jammer, vind ik achteraf.) Ik versta het Fries wel door de familie bezoekjes, maar ik spreek het zelf niet. Nu ik volwassen ben, had ik het fijner gevonden als ik volledig tweetalig was opgevoed. Maar goed: wij woonden niet in Friesland, dus mijn vader zag de noodzaak niet zo.

Inmiddels heb ik een leuke Brabantse man op de kop getikt. We gaan geregeld naar Friesland. Maar dan zit hij dus wel als enige NL-er tussen allemaal Friezen (en een halve Friezin ) In het begin deden een paar familieleden nog wel een poging om onderling NL te praten. Maar dat werkt gewoon niet. Probeer maar eens een weekend lang met je eigen familie in je eigen huis een taal te spreken die niet je moerstaal is. Je vervalt vanzelf weer in je eigen taal. Mijn man heeft al gauw gezegd dat het niet hoeft. Dus er wordt onderling gewoon Fries gesproken. De jongeren familieleden spreken wel Nederlands als ze hem rechtstreeks aanspreken. Maar bijvoorbeeld Beppe (Oma) spreekt gewoon Fries tegen hem. En hij verstaat het prima hoor. Alleen toen ze de laatste keer aan hem vroeg of hij moe was, keek hij een beetje raar. De Friezen onder ons snappen wel waarom.

Nou vooruit, voor de rest dan ook: Het Friese woord voor moe is "warrig". En mijn man is zelden warrig, maar die keer wel een beetje in de war. Haha. Maar goed, als we dat merken ondertitelen we even voor hem. Dat weet ie dan weer voor de volgende keer.

 

Als ze sloeg had gezegd had ie het dan wel begrepen?