Speelgoed, fietsen, steps, een dure hobby… In een kinderhoofdje wil het allemaal nogal eens vanzelfsprekend zijn. En dat vind ik soms wel eens lastig om te zien. Hoe doen jullie dat?
Hier leggen we onze kinderen (5,5 en bijna 4) regelmatig uit: - dat alles geld kost - dat papa hard moet werken daarvoor - dat er kinderen zijn die helemaal niets hebben of krijgen en dat ze best dankbaar mogen zijn voor wat ze wèl hebben (dit is hier meer aan de orde dat als de oudste één filmpje mag kijken, hij altijd meer meer meer wil.. maar dit kun je natuurlijk ook ter sprake brengen tegenover een kind die denkt dat het geld/ spullen altijd maar op de rug groeit) - dat als ze iets willen buiten hun verjaardag en sinterkerst om, ze er voor moeten sparen - dat als hun spaarcentjes op zijn, er dus ook niks gekocht kan worden - dat je spulletjes kunt verkopen zodat je weer centjes hebt om te sparen of een ander iets te kopen - dat je soms best mag "werken" om iets te verdienen (niet met die woorden, maar een voorbeeld is bijvoorbeeld dat als onze oudste 1 nacht droog blijft, hij een klein kadootje uit mag zoeken en bij meerdere nachten achter elkaar een groter kado) - ik vergeet vast nog wel iets Eigenlijk heel gewone dingen die we de kinderen meegeven al zeg ik het zelf. Waar ik zelf meer moeite mee heb is hoe de oudste om gaat met sommige spullen....
Zakgeld? Op die manier leren ze sparen voor een doel, op=op e.d. Verder vertellen wij ook wel dat bijvoorbeeld hun sport geld kost. En ze horen ons ook wel praten: gaan we nu de kozijnen vervangen of eerst nog een keer extra aflossen? Of dat geld dat we besparen op de ene uitgave, weer in een potje voor een andere uitgave kan. Wij kunnen makkelijk rondkomen en dan nog wel wat. Maar moeten wel keuzes maken, al gaat dat dan vaak om 'luxe' dingen. Ik vind het wel goed dat ze ons daar over horen praten. Over onderwerpen als sparen, waar geven we nu geld aan uit en wat moet wachten tot later. Ook benoemen we ook wel eens dat wat wij hebben en kunnen, niet vanzelfsprekend is. Er zijn gezinnen die het minder breed hebben.
Hier al jong begonnen met zakgeld. En dan uitleggen hoeveel iets kost. Kreeg €1 per week en een nieuw boek kost €15 dus dan moet je 15 weken sparen. En ook echt ergens voor laten sparen. En als hij geld aan een stom speelgoedje wilde uitgeven mocht dat ookal vonden we t niets. Zo leerde hij sparen en ook uitgeven op een verantwoorde wijze. mee boodschappen doen en scannen en zien wat iets kost.. Bewustwording van wat het dagelijks leven kost op een relaxte manier.
Idd al op jonge leeftijd begonnen met zakgeld en zelf boodschappen scannen. daarnaast wilde onze zoon een aantal jaar geleden een Berg skelter, maar daar hangt natuurlijk een prijskaartje aan. Dus speelgoed waar hij niet meer mee speelde uitgezocht en verkocht evenals bv de tractor en fiets waar hij te groot voor was en dan steeds na iets verkocht te hebben tellen of er al genoeg geld was voor de skelter. Wanneer hij tijdens het winkelen vraagt of hij iets mag hebben, ik iets wil kopen of we ergens wat gaan eten toch met grote regelmaat nee zeggen en uitleggen waarom. Dat je niet altijd kunt kopen wat je wil, omdat het geld dat op de bankpas staat echt een keer op is (en ook al kunnen we het makkelijk betalen, vind ik het niet nodig om hem tussendoor steeds zomaar van alles cadeau te doen). Zoon is nu 9 en denkt goed na voor hij zijn geld uit geeft. We zijn nu bezig om hem uit te leggen dat als er actie/afgeprijsd in de winkel staat het niet wil zeggen dat het ook echt is afgeprijsd. Door bv via Google online de prijzen op te zoeken gaat hij inzien (nu nog niet, moet hij nog leren) dat je ook misleid kunt worden in winkels.
Dan doe ik het toch niet erg anders dan jullie. De meeste dingen leg ik ook uit. Hij krijgt zakgeld en soms wat extra voor een specifieke klus die niet binnen de normale routine valt. als hij bijvoorbeeld het onkruid tussen het grind vandaan heeft gehaald krijgt hij een euro extra. Maar hij wordt wel behoorlijk verwend met mooi speelgoed, mooie kleding een dure sport. T is allemaal niet zomaar voor iedereen weggelegd. Maar die waarde lijkt hij nog niet echt in te zien.
Ik leg uit dat je voor 1 pakje pokemon kaarten ook 5 broden kan kopen. Of 2 porties patat. Dat snapt hij beter. Als hij vraagt hoe duur de macdonalds was, zeg ik: 27 euro, daar kun je 5 pakjes pokemonkaarten voor kopen. Dus ik maak vergelijkingen binnen zijn beleving. Dat maakt het tastbaarder. Want eerlijk is eerlijk is hij jong en 5 losse euro's ziet hij vaak nog als waardevoller dan 3x2 euro. Dat begint nu wat te komen dat verschil.
Die van ons heeft ook al heel vroeg zakgeld, maar die vertikt t ook om t uit te geven vindt ze zonde. Uiteraard wel de vraag/opmerking dat ze die of die graag wil hebben. Ene keer is dat geen probleem maar een keer is t ook op. Of dan vraag ik of ze dr centjes heeft meegenomen, oei. Soms ziet ze dan wel iets wat ze echt de moeite waard vindt en vaak koopt ze dat dan voor opa of dr neefje ofzo. Wilde ook perse iets voor dr broertje kopen, van haar eigen centjes. Hoeveel iets waard is dat zegt dr dan niet zoveel. Met 4x 5 cent is ze milionnair en dat 1x 20 cent net zo veel is gaat er nog niet in. Bij haar gaat t nog maar om kleine bedragen aan zakgeld dus ik vertaal t naar snoepkikkertjes bijv. of brokjes bij de kinderboerderij en we spelen samen winkeltje. (waar ik soms honderd miljoen moet betalen voor een broodje).
Hier spelen ze graag ijscoman en in het begin kreeg ik alles vaak nog gratis, ook al vroeg ik of ik er 1, of 2 euro voor moest betalen Tegenwoordig begrijpen ze wat meer van de begrippen als meer en minder, ook in de context van geld. Dus nu kan ik vragen of het 1 of 2 euro kost, maar krijg ik vaak terug: nee 10 euro Kinderen gaan helemaal stuk natuurlijk daarom. Vooral als ik natuurlijk met een mega geschrokken gezicht mee speel De oudste heeft er tegenwoordig dikke lol in om dan z'n favoriete hoge getal er nog eens achteraan te zeggen: duizend honderd veertig
Hij is (net) 7, denk ik? Dan moet hij dat, denk ik, ook gewoon nog leren. Kinderen hebben nog niet hetzelfde besef van geld als volwassenen. Ik zou door blijven gaan met wat je doet (en ook soms ‘nee’ zeggen als hij iets wil, als je dat nog niet doet), dan leert hij het waarschijnlijk met de jaren vanzelf. (Het voorbeeld wat Vero0504 (en GroeneBomen een vergelijkbaar) geeft mbt 4x5 cent en 20 cent is ook zo’n voorbeeld, heeft te maken met de hersenontwikkeling.) Mijn oudste (12) krijgt bv. op eigen verzoek sinds de zomer kleedgeld. Opeens ziet ze hoe duur kleding kan zijn. Ook zij leert dus nog steeds op dat gebied. En ze is er nog lang niet. Logisch ook, want haar betekenis en besef van geld is anders en ze hoeft ook nog niet alles te regelen en te betalen ed. En op zich ook goed, ze is nog jong, ze leert het geleidelijk (mee met boodschappen doen, er over praten, zakgeld, les op school over geld, kleedgeld, enz.). En ook als ze ooit op zichzelf gaat wonen, zullen zich nog een hoop eye openers voordoen.
Hier kwam dat een beetje vanzelf. Ineens begon ze vragen te stellen hoeveel iets kost. Maar ook bij dingen die ze zelf graag wilde kopen, zoals games. “Oh dat is duur. Dan wil ik ‘m toch liever niet.” Ze doet taakjes voor geld, krijgt geen zakgeld. Zakgeld werkte bij haar (ook i.v.m. haar ASS) niet goed. Nu als ze kookt, haar bed verschoond, de was ophangt/opvouwt voor mij, etc, dan krijgt ze geld. Daar spaart ze dan mee voor dingen die ze wil kopen.
Wij doen dat inderdaad met zakgeld. Ze wilt graag een space scooter. Wij hebben uitgelegd dat zoiets meer dan 100 euro kost. Toch wilt ze ‘m. Prima maar dan ga je er zelf voor sparen. Ze krijgt 1 euro P.w dus zo snel ging dat niet. Dat kreeg ze zelf ook door dus toen de buurvrouw voorstelde dat ze wekelijks het plastic mag ophalen bij haar en aan de weg moet hangen en daar voor een euro krijgt was ze zo verkocht. Levert der toch 4 euro extra op per maand. Zo regelde ze van de week ook via mijn broertje een euro om zijn plastic zak aan de weg te hangen.. anders moest ie het meenemen van der (hij had een pallet met veel plastic verpakking hier laten bezorgen) Elke maand tellen we samen der geld en zo ziet ze der doel steeds dichterbij komen. Ze vraagt dan ook hoe lang ze nog moet sparen en hoeveel geld ze nog nodig heeft.
Volgens mij vinden kinderen het vaak vanzelfsprekend wat ze hebben. Pas als ze letterlijk zien dat anderen minder hebben beseffen ze vaak pas dat het niet vanzelfsprekend is. Uit zichzelf komt Q met haar 11 jaar er nu pas steeds vaker achter wat dingen kosten. Ze wil graag een nieuwe telefoon, dat was wel een goed idee voor Sinterklaas (haar jongere zusje van net 5 gelooft nog dus de lijstjes komen nog steeds). De telefoon die ze uit koos was bijna €900,-. Dat heb ik haar laten zien en dan komt ze zelf wel tot de conclusie dat dat gekkigheid is en ze dat niet (zomaar) krijgt. Ook vraagt ze wel steeds vaker wat boodschappen kosten, de rekening van de dierenarts (we hebben 2 honden en 1 is de laatste tijd vaker ziek), etc. Nu ze hier zelf meer en meer in geïnteresseerd is komt het besef van de waarde van geld en spullen veel beter. Daarvoor was het besef er veel minder.
Onze zoon is 7 maar krijgt nog geen zakgeld. We verkopen zijn oude speelgoed en de opbrengst gaant naar zijn spaarpot. Als hij echt een doel heeft maken we een spaarposter. Hij spaarde voor een Lego set van 80 euro. Bij elke 5 euro kon hij weer inkleuren. Hij zag wel dat gebruikt speelgoed veel minder opbrengt. Je moet dus veel uitzoeken voor je het bedrag hebt. Als we naar de winkel /kringloop gaan en hij wil heel graag wat hebben dan vraag ik dat of hij dat van zijn eigen geld wil kopen. Als hij een zakje snoep uit mag zoeken bij de supermarkt mlaat ik hem vergelijken. Hoeveel gram zit er in. Hij kijkt dan waar je meer snoepjes voor krijgt voor dat geld. Veel dingen zelf laten doen en uitzoeken helpt hier heel goed.
Ik denk dat het er vooral aan ligt hoe je zelf leeft. Een kind iets vertellen maakt vaak weinig indruk, iets voorgeleefd krijgen wel. Ik vind niet dat een jong kind (basisschoolleeftijd) zich al bezig hoeft te houden met geld. In principe kan je als ouder nog zoveel sturing geven. Mijn oudste heeft 2 jaar lang elke maand 250 euro aan sport gekost. Maar ik deel dat niet met haar, vind het niet nodig. Zolang de motivatie en houding goed zijn, mogen ze lekker hun interesse volgen. Gewoon kind zijn.
Hiet heeft voortleven weinig effect gehad. Zo dachten mijn ouders ook en allemaal hebben we nog ver voorbij onze studietijd moeite gehad met sparen. Ik wil daar dus wel anders mee omgaan dan mijn ouders. Die wel meer dingen bij ons weghielden zodat we fijn kind konden zijn. Maar toen we eenmaal snapte hoe het werkte was het een behoorlijk zware pil om te slikken.
Er zit dan toch nog een 10 jaar tussen 10 en 20 qua leeftijd? Ik heb ook moeite met geld gehad en had weer een andere opvoeding dan jij. Is natuurlijk afhankelijk van meerdere factoren.
Mijn zoontje heeft bv wel een Eyeopener gekregen van een vriendje Wij gaan regelmatig dagjes weg, weekendjes weg , zwemmen etc De oudste was totaal verbaast toen zijn vriendje uit de klas voor het eerst naar een pretpark ging met schoolreisje volgens m’n zoon zei de jongen de leukste dag uit zijn leven te hebben gehad Hij stelde toen voor om hem eens met ons mee te nemen want z’n ouders kunnen dat niet betalen Sindsdien is hij zich er heel erg bewust van dat dit dus niet vanzelfsprekend is terwijl we hem dit ook altijd probeerden uit te leggen Blijkbaar moeten ze het eerst met eigen ogen zien
@Anna009 niet leuk voor het vriendje, maar wel dat hij jouw zoontje als vriendje heeft en zo lief is om daar aan te denken. Ik denk ook dat dat de bewustzijn vergroot. @Huismuisie ik heb hier dezelfde uitdaging. Ik lees mee.
Dat vind ik soms ook wel een lastige. Ik probeer mijn dochter (9) te vertellen wat dingen ongeveer kosten en wat een gemiddeld uurloon is. Ze weet dus ook wat dingen kosten (huur, maaltijden ed) Ze weet ook dat wij het best goed hebben en dat dat niet overal zo is. Maar ik merk dat zij ook dingen heel erg vanzelfsprekend vindt. Vakanties, uitjes, spullen. Sinds kort hebben we een sponsorkindje waar ze mee kan schrijven. Eigenlijk met dit als motivatie. Contact hebben met iemand waarvoor het heel anders is. Ik hoop dat ze er van alles van leert. Maar het hoort ook bij het kindzijn. Een onbezorgdheid hebben. Mooi dat ze dat dus heeft en later zal het vast wel goedkomen met die dankbaarheid.