Mijn vader kreeg een paar maanden geleden de diagnose terminale, uitgezaaide kanker. Gisteren werd hij naar de hospice gebracht... Het gaat steeds slechter Tegelijkertijd worstelt mijn moeder al jaren met een lichamelijke handicap, die het afgelopen jaar ook erg is verslechterd. Ze is tig keer geopereerd en er komt binnenkort weer een operatie aan. Ons zoontje heeft een geweldige band met zijn lieve opa en oma. En zij zijn natuurlijk ook dol op hem. Maar ik merk ook dat hij dingen op begint te merken, vragen begint te stellen en zich zorgen maakt. Ik probeer hem zo goed mogelijk te beschermen, maar kinderen zien veel meer dan je altijd denkt als ouder. En ik probeer me sterk op te stellen, maar ja, soms heeft mama ook wel eens traantjes. Hoe kan ik dit nu het beste aanpakken? Ik wil hem zo graag behoeden voor al dit verdriet. 2020 was al zo'n rotjaar. In april overleed zijn allerbeste maatje...ons hondje Daar was hij vreselijk van slag van. Die twee waren onafscheidelijk. En dan nu dit. En zijn andere opa en oma heeft hij al bijna een jaar niet gezien vanwege de pandemie (zij wonen in het buitenland). Straks denkt hij dat iedereen hem verlaat
Hoe begrijpelijk ook dat je hem wil beschermen, ik zou toch eerlijk zijn. Ook voor zijn eigen proces. Straks is opa 'ineens' dood. Nu heeft hij de kans om zich vast voor te bereiden op het verlies van opa. Dat kan voor hem en voor opa ook, heel waardevol zijn. Wij zijn hier altijd erg open over dingen, ook nu bv schoonzus kanker heeft. Het zorgt er namelijk ook voor dat kleine kinderen geen dingen gaan invullen omdat ze niet hele verhaal horen uit bescherming. Ze merken en horen meer dan je denkt, maar zijn vaak ook veel flexibeler dan wij denken. Dingen die voor ons heel beladen zijn, zien zij vaak als gegeven. Bv de dood. Ik wens jullie veel sterkte met alles!
Ik wil je heel veel sterkte wensen, maar zou ook inderdaad eerlijk zijn naar hem toe. En waarom zou hij niet jouw tranen mogen zien?
Sterkte voor jou Ik kwam als jong kind in aanraking met veel ziekte en dood en mijn moeder bleef maar sterk voor mij. Slecht idee!! Huil bij je kind. Zeg dat je verdrietig bent. Dat helpt hem. Dat helpt hem ook als hij ouder is, dat je je mag uiten. Ik wou altijd sterk zijn, nooit huilen (ja stilletjes op mn kamer), nooit zeggen dat het niet goed ging: want dat hoorde zo. En dat breekt ooit een keer op. Mijn kinderen zien mij huilen, zien mij verdriet hebben. Ik leg de dood uit, ziekte ook. Het hoort bij het leven. Net als verdriet erom. Mijn kind zegt ook dat iedereen dood gaat en het is heel normaal voor hem. Hij groeit op met een chronisch zieke moeder met flinke fysieke beperking: ik ben er eerlijk over, ook heb ik dagen dat ik even verdrietig ben omdat ik niet de moeder ben waar ik van droomde. Je wil ze als ouder alle verdriet besparen: je kind verdrietig zien om een gemis, is haast pijnlijker dan zelf verdriet hebben... maar door ze te leren dat je verdriet mag hebben, geef je ze de tools om gezond met rouw om te gaan.
Wat zitten jullie in een heftige tijd zeg! Ik sluit me aan bij de reactie van @Liekje81 . Wij hebben 1,5 jaar geleden ervoor gekozen om onze kinderen eerlijk te vertellen over wat er te gebeuren stond. Hierdoor konden ze zich voorbereiden op het onvermijdelijke en ook heel bewust omgaan met de momenten die er nog kwamen met oma oma. Tevens gaf het ze de kans om hun vragen en angsten te delen, want zoals je zelf ook zegt @Aegyo , ze zien je tranen en pikken vast ook de spanningen op (en daar is wat mij betreft helemaal niets mis mee, want ze mogen best zien dat mama niet altijd maar sterk en stabiel is). Wat je wel moet proberen te voorkomen, is dat het in hun hoofdjes een eigen verhaal gaat lijden. En dat lukt het beste door zo eerlijk mogelijk te zijn en ze de kans te geven zich voor te bereiden op het afscheid van opa. Heel, heel, heel veel sterkte gewenst!
En rouw bij kinderen is sowieso wonderlijk dus kijk er niet raar van op als hij bv amper verdrietig is, komt in golfjes. Toen ik leiding gaf aan kinderen kwam een 7 jarig meisje naar mij toe gehuppeld: pakte mijn hand vast en zei: mijn mama is vanochtend dood gegaan! En ze liet los, huppelde verder en speelde. Tijdens het spel tranen, mama kon nooit meer spelen... even met haar gezeten en hop: ze speelde weer alsof er niets aan de hand was. Terwijl wij als volwassenen zo intens verdrietig waren: wij dachten aan haar groep 8, waar haar moeder niet zou staan, haar eerste vriendje die haar moeder niet zo kunnen keuren etc... zij dacht alleen aan dit moment. Had vragen van dit moment: zal mam het koud hebben? Ach lief kind,nee. Mama voelt niets meer: ook geen pijn meer. Kinderen leven in t hier en nu. Kunnen 2 minuten verdriet hebben om daarna weer verder te gaan alsof er niets aan de hand is. Volg je kind vooral daarin. Antwoord op de vragen, kort vooral en eerlijk. Wel met oog voor leeftijd.
Helemaal mee eens! Net als mbt dat je juist ‘moet’ huilen, daar leren je kinderen alleen maar van. Voor ons was 2019 een jaar waarin veel mensen en dieren overleden... Dat was waanzinnig moeilijk, maar het hoort helaas bij het leven. (Huilen kan ik helaas niet echt...de kinderen vinden dat best raar... Ik probeer ze uit te leggen dat dat niet betekent dat ik de mensen (en ook dieren) die zijn overleven niet mis, maar dat ik ‘verdrietig ben zonder tranen’, maar desondanks is dat voor hen lastig te begrijpen.
Helemaal mee eens! Huilen was bij ons ook not done, een teken van zwakte. Mijn moeder is afgelopen april overleden na heel lang ziek te zijn geweest. Nooit werd er eerlijk over gecommuniceerd of gepraat door mijn ouders. Dat heb ik met mijn kinderen wel gedaan. Mijn tip is dus ook vooral eerlijk zijn en emoties laten zien. Heel veel sterkte voor jou/jullie!