Boeken / tips over de dood

Oef, je kan denk ik het beste bij een begrafenis ondernemer informeren. Zij hebben boekjes over de dood specifiek geschreven voor kinderen.

Hier hebben we uitgelegd dat leven en dood hand in hand gaan en zorgen voor een balans. Net zo goed als dat er licht en donker is. Ookal lijkt het donker zo verschrikkelijk aanwezig, 1 lampje maakt al een enorm verschil.

De dood is er alleen maar om te vertellen dat we onze tijd moeten besteden om mooie dingen te doen, en niet de tijd die we hebben verspillen aan boos zijn, ruzie maken etc. Tijd is beperkt, doe er mooie dingen mee.

Ze weet dat dr opa overleed (was toen 3,5) en is inmiddels ook globaal op de hoogte van M.. Dat papa en mama ook kunnen overlijden en dat voor haar en dr broertje gezorgd gaat worden (en door wie).

Maar net zo goed als dat heel in t begin het moment komt dat een hartje gaat kloppen, wat ze met dr broertje zag als een flikkerlichtje, er ook een moment komt dat het hartje stopt en niemand kan vertellen hoeveel nachtjes slapen dat is. Dus genieten we van wat we hebben, zeggen elkaar elke dag dat we van elkaar houden ookal zijn we misschien een beetje boos en gaan we NOOIT weg zonder een kus.

En tuurlijk hoop ik dat we allemaal HEEEEL oud worden maar wanneer het tijd is, is het tijd en ik ben niet bang want ik heb al zoveel moois mogen zien en elke dag is een cadeautje.

Ze heeft er wel meer rust van nu ze op school dingen hoort van de hemel enzo. (Christelijk onderwijs). Ik zeg dan dat er heel veel mensen in iets geloven de ene in de hemel, de ander dat je terugkomt en dat dat eigenlijk best wel een mooi idee is. (Met als eerste direct de vraag of ze dan ALWEER naar die babyschool moet en luiers met poepies aanheeft, nou dat wil ik niet hoor mama! Van die stinkie poepie luiers! )

Het boekje van Nijntje (oma pluis) en kikker en vriendjes verwarde haar eigenlijk alleen maar. Het filmpje van Kikker en Vriendjes dreunde in als een bom.

 

Ja, zeker herken ik dit. Onze oudste (net 6) is ook zo’n gevoelig kind die regelmatig periodes met dit soort gedachten heeft.
Laatst was ie dus jarig en vroeg ik hem naar de allerleukste dingen van die dag. Toen kwamen de zoals-het-hoort antwoorden zoals: kadootjes, taart, visite, etc.
Toen ik hem vroeg of er ook minder leuke dingen waren, zei hij (en die zag ik echt niet aankomen): ja, dat ik nu ouder ben en dus eerder dood ga
De meeste kinderen vinden het maar bar interessant om ouder te worden is mijn ervaring (niet in de laatste plaats omdat ze dan vaak net weer even wat meer mogen), maar zo niet onze zoon dus

Onze 1e kat is overleden dat hij 3,5 was.
Hij heeft serieus 2 jaar lang (!) echt héél veel huilbuien en moeilijke momenten gehad daarover
Op een gegeven moment vroeg ik me zelfs af of ik daar niet professionele hulp voor moest inschakelen.
Net nadat dat eindelijk wat bekoeld leek, overleed onze andere kat.
Daar gaat ie tot nu toe best oké mee om. Het was ook wel een totaal ander type kat, dus dat telt ook wel mee. Over deze kat is het alleen bij tijd en wijle ‘ik mis Poes zo’. En dan troost ik hem even en dan is het weer goed.
Geen huilbuien, geen kind dat in de knoop zit met zichzelf en/of z’n emoties; gewoon “oké”. Heel anders dus tov. met Poes1.

Onze jongste was trouwens 3,5 dat Poes2 overleed (net zo oud als de oudste was bij Poes1 destijds dus) en zij heeft dus helemaal geen huilbuien of mega moeilijke momenten gehad.
Dus het was niet persé de leeftijd, maar echt puur de persoonlijkheid van het kind wat er voor zorgde hoe intens die gevoelens zich uitten.

Qua boeken: ik weet de titel niet, maar van Woezel& Pip is er een boekje over de dood.
Daarnaast kun je altijd op de computer in de bibliotheek (of thuis online, als je reeds lid bent/ als je kind reeds lid is) in de catalogus van de bieb boekjes hierover opzoeken op bijv. genre, maar ook op zoekwoord o.a.
Een medewerker van de bieb vragen is ook altijd een optie.
En verder kunnen kinderen gratis lid worden van de bieb, dus ook dit soort boekjes kun je gratis lenen dan.

 

Misschien ook goed om te kijken hoe lang het geleden is dat de jongste in het ziekenhuis heeft gelegen en weet thuis is? En hoe het nu met hem/haar gaat? En je af te vragen of je je kind echt gerust kunt stellen of dat het inderdaad meer gaat om het “accepteren” van de aanwezigheid van de dood (en ik denk dat dat voor heel veel mensen, kinderen, maar ook volwassenen, een hele grote uitdaging is)?

 

Lastig, ik krijg hier ook vaak vragen over, vanwege zijn overleden broertjes. Hij heeft tot en met groep 3 ook veel daarover gepiekerd en nu is het eigenlijk een stuk minder. Ik stel wedervragen als hij erover begint, ‘hoe denk je zelf dat het zal zijn’, ‘wat denk je zelf dat er gebeurd’. Dan weet ik wat er in zijn hoofd om gaat en ik heb toch de antwoorden niet.
Nu is het een stuk minder aanwezig, hopelijk toch iets meer acceptatie. We hebben met slaapklets wel fijne gesprekken voor het slapen gaan en dat kan soms ook over zijn broertjes gaan.
Sterkte, ik vind het soms ook ontzettend moeilijk om te zien hoe een jong manneke al zo kan piekeren. Ook zegt hij soms: ik voel mij zo verdrietig, maar ik weet niet waarom… dan probeer ik zijn gedachten te verzetten naar iets leuks.

Ik heb het boek ‘de gouden bal’, maar ik vind dat dat boek de hemel ‘te mooi’ maakt. Hoe graag ik ook wil dat mijn overleden kinderen in een hele mooie fijne plek zijn, voelt het voor mij ook niet goed om mijn levende kinderen het gevoel te geven dat het daar fijner is…