Tijdje terug heb ik al een topic geopend of ik mijn zoontje mee moet nemen naar de crematie van me moeder! Nu heb ik besloten om hem mee te nemen. Voor de mensen die niet weten wat er is zal ik het kort vertellen. Mijn moeder ( 53 nog veels te jong ) is terminaal ziek en heeft alvlessklierkanker! Diagnose gekregen in april, ze is een vechter want ze gaven haar maar een paar maanden. Zoontje heeft haar hele ziekte periode meegemaakt. Ze hebben haar afgelopen woensdag in slaap gebracht , nu moet haar lichaam zelf opgeven!! Alleen heb ik mijn zoontje nu niet meer meegenomen omdat ze nog erg veel reageerde op prikkels om haar heen. Maar crematie zelf neem ik hem wel mee omdat hij dan ook " afscheid " kan nemen van oma op zijn manier. Maar mijn vraag nu hoe vertel ik mijn zoontje waar oma nu heen gaat zonder dat die bang is als die slaapt niet meer wakker te worden of als die ziek is niet meer beter word! Wil hem zeggen dat ze een sterretje aan de hemel wordt maar waarom?
Wij zijn pas grote opa verloren en wij hebben ervan gemaakt at opa nu bij de wolkjes en de sterren is. Omdat hij zo ziek was en de dokters hem niet beter konden maken. zoon mist opa en zegt regelmatig dat hij hem mist en dat hij naar opa wil. We zeggen dan dat dat niet meer kan en dat hij `s avonds naar de sterren mag zwaaien.
Heel veel sterkte de aankomende tijd!!! Nu aan jullie de taak om hem uit te leggen, dat oma heel ziek is, de dokters kunnen haar niet beter maken, oma slaapt nu heel veel want dat voelt ze minder pijn en alles uitleggen en vertellen wat er gebeurd en gaat gebeuren... Wees eerlijk hoe moeilijk ook... Nooit vertellen als oma is overleden dat ze nu voor altijd slaapt, zo krijgt je kind angst om te slapen. Vertel dat oma's hart niet meer tikt en dat oma nu naar de sterren en de wolkjes gaat... Toen mijn opa ernstig ziek was heeft hij tegen de kinderen gezegd de grootste stralende ster ben ik, en zoonlief weet dat nog steeds! Nogmaals veel sterkte!
mijn schoonmoeder is in mei plots overleden. wij hebben ze dag erna onze zoon verteld dat oma er niet meer is en een sterretje is geworden. ook hebben we verteld dat oma altijd over hem waakt en op hem let. mijn mening is dat je het verhaal net zo groot kan maken als je zelf wilt. je zoon zal hoogst waarschijnlijk genoegen nemen met een simpele uitleg.
Ja daar ben ik ook bang voor dat hij dan niet meer wil slapen!! Maar betrek hem overal bij..zo eerlijk mogelijk probeer ik ook maja hij is nog maar 2 maar krijgt meer mee als wij denken! Dankje!!
Mijn vader is vorig jaar overleden. Vertel nooit tegen een kind dat opa of oma slaapt want dan kunnen ze dus juist bang worden om te gaan slapen. Wees eerlijk. Wij namen dochter mee naar de ruimte waar opa opgebaart lag en vertelde dat opa's hartje zo ziek was, dat het is gestopt met tikken. We vertelde haar dat opa nu een sterretje aan de hemel is geworden. Onze dochter was toen nog net geen twee maar al zo wijs. Ze leek er vrede mee te hebben. Zei zelf meerdere keren tegen ons of anderen dat opa's hartje ziek was en dat hij dus gestopt was met tikken. Dochter wilde opa nog een kus geven en dit hebben we haar ook laten doen. Mocht je met je kleine naar de ruimte gaan waar de overledene is opgebaart, zorg er dan voor dat je de kleine op de arm hebt. Het is natuurlijk best spannend en misschien ook wel eng dus wat geeft een kind dan betere troost of gevoel van veiligheid dan de armen van mama of papa. Onze dochter vond het niet eng en rende al snel door de ruimte heen, even opa's handje aanraken. Ook mocht ze haar handjes op de binnenkant van de deksel zetten met vingerverf. Daar heeft ze het nu nog weleens over. Van de begrafenisondernemer kreeg ze een zogenaamd troostbeertje. Dit is ook het beertje van opa Sterretje en ze is hier nog altijd heel zuinig mee. Sterkte!
Waarom gaan mensen dood? VOF de kunst heeft hier een liedje over geschreven. Als niemand dood gaat passen we niet meer. Dit kun je uitspelen met een groene duploplaat waar je eerst huisjes, bomen etc. op zet. Zet daarna steeds meer poppetjes erbij. Natuurlijk vallen er mensen om en kan je niet meer fijn spelen. Misschien dat dit kinderen kan helpen? Ik wens je heel veel sterkte en liefs toe!
Allereerst heel veel sterkte gewenst. Wij hebben toen mijn oma overleed het boekje 'lieve oma pluis' gelezen. Dochter van bijna 2 heeft er niet veel van meegekregen. Dochter van 4 begrijpt nu wel meer over de dood. Wij zeggen dat het lijkt of ze slaapt, maar dat je bij slapen nog wakker wordt een als je dood bent niet. Over ziek zijn zeggen we dat je soms zo ziek kunt zijn dat dokters je niet meer beter kunnen maken. We hebben ook gezegd dat ze nu een sterretje is en zwaaien naar het sterretje dat het meest fonkelt. Hier hebben ze beide tot zover nooit nachtmerries gehad. Wel vragen (alleen de oudste).
Dankjewel allemaal! Staan wel dingen tussen die ik kan gaan gebruiken dankjewel daarvoor! Pfff zoontje is nu al helemaal uit zijn doen doordat ik veel aan het waken ben bij me moeder.... Meer tips zijn nog altijd welkom.
Heel veel sterkte! Ik heb afgelopen Juni mijn moeder (57 jaar) verloren aan maagkanker met uitzaaing naar alvleesklier waar een tumor was ontstaan die niet te verwijderen was. In Okt 2012 nieuws gekregen en in Juni 2013 overleden (euthenasie). Mijn dochtertje is niet mee geweest naar de begrafenis. De dag voor de euthenasie is ze nog ff bij oma geweest. we zijn een dag na de begrafenis naar de begraafplaats geweest waar ze een bloem voor oma heeft neergelegd op die plek heb ik haar verteld dat oma nu hoog in de wolken is. (mijn dochtertje van toen net 2 vroeg toen: `met het vliegtuig?`) De eerste week heeft ze het veel over oma en de wolk gehad en daarna niet meer ze vraagd ook niet meer naar oma. In het begin zei ik we gaan naar opa en dan zei ze en oma......maar ook dat zegt ze nu niet meer. Het is nu we gaan naar opa en oom J en tante S (mijn jongste broertje 16 jr en zusje 19 jr wonen nog thuis) Denk niet dat je er veel over hoeft te zeggen dus. Het is erg jammer maar ze zal mijn moeder niet meer herinneren daar is ze te jong voor en ze heeft het ook niet meer over oma.
Een geschikt boekje is "Rikki en de eekhoorn". Over een oude eekhoorn die is dood gegaan en begraven wordt door een kindje en zijn ouders. Niet eng!
Heel veel sterkte! Vorig jaar hebben wij een doodgeboren dochtertje gehad na voldragen termijn. Onze oudste was toen 2 jaar en 1 week. We hebben haar overal bij betrokken. Dat ging als vanzelf. Uit zichzelf trok ze de conclusie dat haar zusje sliep. We hebben toen beaamd dat ze sliep (niet het meest handige, maar op dat moment ging het gewoon even zo). Toen onze dochter al dat slapen maar beu was riep ze heel hard: "WAKKER WORDEN!!" Toen hebben we haar verteld dat dat niet ging omdat zusje dood is. Het was de eerste keer dat onze dochter met de dood te maken kreeg maar het antwoord was bevredigend genoeg. Met de crematie hebben we haar niet meegenomen. Voor ons idee had dat voor haar geen meerwaarde. We hebben toen uitgelegd dat we zusje naar de hemel gingen brengen. Nu zegt onze dochter dat haar zusje bij de sterretjes is. Ze betrekt haar zusje er op dit moment weer heel sterk bij. Misschien heb je er niks aan, maar ik zag dat jouw zoontje niet zoveel ouder is dan onze dochter toen. Het moet niet te moeilijk worden. Simpel volstaat vaak al. Nogmaals heel veel sterkte!
Wij hebben gewoon gezegd dat oma dood is... dr ging ook wel is een vogeltje dood en er was een cavia dood gegaan... deze zag ze en aaide ze nog even en zwaaide ze uit. Ze heeft ook plantjes bij het graf van mn oma gezet enzo. Ik hou er niet zo van om een heel verhaal er van te maken... dood is dood en dit vind ze uitleg genoeg Nu nog he... ze is 2 en was toen 1, 5 maar we woonde daar wel in huis en ze begreep al veel.
Mijn opa is een paar dagen geleden overleden. We hebben met onze zoon al vaker gepraat over 'dood'. (Het zat aan te komen, dus toen we een keer een dode vogel zagen, vond ik dat wel een mooie aanleiding om hem vast voorzichtig vertrouwd te maken met dit begrip.) Wij hebben gekozen voor de uitleg dat je lijf het niet meer doet. Dus dat je niet meer kunt eten, spelen, praten enzovoorts. Zo hebben we het nu dus ook weer verteld. Ik heb uitgelegd dat mijn oma erg verdrietig is, omdat 'oude opa' en 'oude oma' bij elkaar horen en zij hem erg mist nu hij weg is. Dat snapte hij wel. Ik heb hem dus gevraagd om een tekening te maken voor mijn oma, om haar te troosten. Als hij iets zou willen maken voor opa, vind ik dat prima hoor. Maar hij heeft er niet om gevraagd en ik ga het niet aandragen: opa is dood en kan dus ook niet meer kijken. Dan heeft hij ook niks meer aan een tekening. Dus als ik vanuit een jong kind redeneer, is het niet logisch om een cadeautje te geven aan iemand die dood is. (Voor oudere kinderen kan het wel weer een goede vorm van ouwverwerking zijn!) Ik had verwacht dat onze zoon toch wel met wat vragen zou komen. Maar dat was niet zo en ik was eigenlijk in een minuut klaar met vertellen. Het heeft denk ik wel geoloen dat we het er al vaker vrij luchtig over hadden gehad. De lastigste vragen had hij al gesteld en waren voor zover mogelijk al beantwoord. Vandaag kwam mijn moeder langs en toen heeft hij het haar ook allemaal verteld. Eigenlijk precies de dingen waar we het vanochtend over gehad hadden. Dus volgens mij is het hem wel redelijk duidelijk allemaal. En anders merken we het nog wel. Wij hebben bewust niks verteld over sterren, hemel e.d. Sterren zijn (in mijn ogen) hemellichamen en dat is sowieso niet de plek waar de doden naartoe gaan. En aangezien ik ook niet weet waar ze wel naartoe gaan, als ze überhaubt ergens heen gaan, ga ik aan onze zoon ook niks vertellen over de hemel. Hij weet wel dat dode mensen begraven worden. En ik moet zeggen: hij was vooral verdrietig omdat hij niet mocht meehelpen met graven. Nu zag hij zijn overgrootvader maar een paar keer per jaar. Dus hij zal hem niet echt missen. Een eigen grootouder zou een ander verhaal zijn. Dat merkt hij veel meer als hij die ineens niet meer ziet. Ik kan me ook voorstellen dat er dan toch meer vragen komen. Over het algemeen wordt inderdaad afgeraden om dood gaan te vergelijken met slapen. Als andere mensen dit toch doen, ben ik gelijk duidelijk naar mijn zoon: dat klopt niet. Slapen en dood zijn lijkt niet op elkaar. Als je slaapt, word je altijd weer wakker. En terwijl je slaapt haal je adem, beweeg je en maak je geluidjes. Als iemand dood is, ligt die persoon helemaal stil en doet niks meer. En iemand die dood is, wordt ook niet meer levend. Ook bij de link met ziek zijn / pijn hebben, zou ik voorzichtig zijn. Soms is het natuurlijk onvermijdelijk om het daar over te hebben, als het kind heeft meegekregen dat de overleden persoon eerst ziek was. Maar leg dan wel uit dat mensen best vaak ziek zijn of pijn hebbe en dat ze dan niet dood gaan. (Gelijk ook even de vergelijking met een recent voorbeeld: 'Weet jij nog dat je laatst viel en pijn had?' Je kunt dan goed duidelijk maken dat pijn hebben bijna altijd vanzelf weer overgaat. En dat ook mensen die ziek worden vanzelf weer beter worden of met wat hulp van de dokter. Het gebeurt maa heel soms dat zieke mensen helemaal niet beter worden en dood gaan. Probeer over dit soort dingen gelijk duidelijk te zijn. Het is niet de bedoeling dat kinderen angstig worden om te gaan slapen of bang worden als papa een keer een buikgriepje heeft. Over cremeren heb ik geleerd dat je kinderen dat niet moet uitleggen in de zin van 'het lichaam verbranden' maar dat er in een hele grote oven van het lichaam as wordt gemaakt.
Wij hebben vooraf verteld dat oma heel ziek en heel oud was. Ook wel eens laten vallen dat mensen ook wel eens dood kunnen gaan als ze zo ziek en zo oud zijn. Later - toen ze heel zwak was geworden - dat ze heeel moe was van het ziek zijn. Toen ze dood was - ze heeft haar ook dood gezien, eigenlijk waren we er nog net bij toen ze dood ging - hebben we simpel gezegd dat oma dood was gegaan. Ze heeft ook nog geholpen oma's gezicht een beetje te wassen. De dag erna vroeg ze wanneer we de ballon van oma terug zouden brengen Toen heb ik gewoon gezegd dat oma dood was gegaan, he? En dat ze er nu niet meer was, en dat ze dus nu de ballon niet meer hoefde te hebben, dart wij die mochten houden. Bij de uitvaart heb ik uitgelegd dat we met veel mensen bij elkaar zouden komen om nog een keer goed aan oma te denken, over oma te praten, en dat er ook wel mensen verdrietig zouden zijn. Dat zij dat ook mocht zijn. Het is volgens mij langs haar heengegaan dat oma daar in die kist lag, gelukkig. Dat was het enige waar ik bang voor was eigenlijk. Voor ons geen verhalen over sterretjes of wolkjes, of de hemel of wat dan ook, dat zou ik dus niet uit kunnen leggen. Ze vond niets eng, ze vond niets raar. Volgens mij gewoon omdat wij ook deden alsof we alles maar heel gewoon vonden, vonden we niet, het was een super heftig iets om mee te maken! Ze zie vandaag toevallig dat ze verdrietig was om oma, omdat ze haar niet meer zag. Het is nu twee weken geleden, ze is net 3 geworden, was toen nog twee dus. Sterkte voor jou en met de beslissingen die je nog wilt/moet nemen!
Dankjewel iedereen!! Nu nog een vraagje aan de mensen die de kinderen meenemen naar begrafenis/crematie.. hoe ging de kleine om met huilende mensen? Mijn zoontje zegt steeds als ik huil of iemand anders " mama huilen " of " huilen" ikleg hem dan uit dat mama een beetje verdrietig is maar geen idee hoe die straks gaat reageren met al die huilende mensen!
Kun je toch vooraf uitleggen: mensen zijn verdrietig omdat oma is doodgegaan, omdat ze oma niet meer zullen zien. Kun je gelijk vragen of hij ook verdrietig is, of zeggen dat dat mag, maar niet hoeft.
Heel veel sterkte de komende tijd. Je hebt een heel goed boekje van kikker wat heel duidelijk is: https://m.bol.com/nl/p/kikker-en-het-vogeltje/666824748/#images Ik zou zoiets voorlezen